حقیقت ، قاسم آسمایی: آهای مردم!

 ما را به جنگ پوهنتون و دانشگاه و... و...، قوم، سمت وزبان، شمال وجنوب و ... مصروف ساخته اند تا در پناه آن قبر زبان دری/فارسی را چقرتر حفر کنند.

 تحقیر وتخریب زبان دری یا "دُر قیمتی که هیچگاهی در پای خوکان ریخته نشده است" امروز بازیچۀ بازیگران دوران شده است ووزارت امور خارجه دولت جمهوری اسلامی افغانستان پیشگام این تخریب است.

 وزارت خارجه جمهوری اسلامی افغانستان در سایت رسمی خویش بمنظور جلب بیشتر سیاحین ومعرفی محلات دیدنی کشور مطلبی مفصلی را زیر عنوان "سیاحت در افغانستان"، به نشر رسانیده است که اقدام است نیکو وقابل تقدیر. اما در نوشته ذکر شده، با زبان دری/فارسی چنان نا بخردانه برخورد شده است که تا حال در ادبیات رسمی کشور سابقه نداشته است.

 نمونه های از این "شهکار" وزارت امورخارجه، بدون تبصره اضافی باز نویسی میگردد و تبصره وبحث پیرامون آن مربوط به خواننده است.

 خاطر نشان باید کرد که شماری از جملات متن، ضرورت به تفسیر وترجمه!!! دارند تا خوانندۀ که زبان مادری اش دری و به این زبان تا حال چیزی را آموخته است به معنی و مطلوب آن پی ببرد.

 شماری از جملات بکار رفته در متن، از لحاظ املایی وانشایی زبان دری، [براساس معیارهای پذیرفته شده نوشتن زبان دری] دارای چنان غلطی های است که تنها میتواند به حیث فکاهی مورد استفاده قرار گیرد وبس. (غلطی های تاریخی و جفرافیای آن مطلب جداگانه است)

 نمونه های از اینگونه:

  ·    دولت کار می کند تا زیرساخت تخریب جنگ افغانستان را بازسازی نماید، پروژه اصلی برای انکشاف اتصالات حمل و نقل و اتصالات ارتباط از راه دور در سراسر کشور بین کابل و سایر ولایات ایجاد شده است.

 ·    بعلاوه برای مساعدت صنعت جهانگردی افغانستان، دولت شدیدا آنرا تقویت کرده و حمایت کاملش را برای بخش خصوصی عرضه می دارد تا در صنعت جهانگردی سرمایه گذاری نماید. با افزایش بیش از پیش جهانگردی جهانی، صنعت جهانگردی افغانستان عامل بالقوه چشم گیری برای موفق شدن در این زمینه را دارد.

 ·    کابل، پایتخت افغانستان از سال 1776، یک شهر در حال توسعه سریع می باشد که تعمیرات بلند مدرنش در برابر بازارهای پرازدحام قرار گرفته، کوچه های وسیعش، پر از شال های رنگارنگ آویزان، چپن های (رداهای) خط دار پر زرق و برق و جمعیت کثیری از چهره های جذاب می باشد.

 ·          دیوار های کهن کابل از بالاحصار شروع می شود. این دیوارها 7 متر ارتفاع، 3 متر ضخامت داشته و اختصاص به دوره هیفتالیت (Hephthalite) (قرن پنجم میلادی) دارد.

 ·    موزیم ملی: واقع شده در دارالامان، شامل مجموعه باشکوهی از صنایع دستی که گذشته افغانستان را از زمان پیش از تاریخ تا اعصار مدرن نشان می دهد.

 ·    استالف در شمال کابل در کوه دامان قرار دارد، روستایی که با تپه های خشک منقوط با روستاهای قرارگرفته در داخل باغستان های سبز احاطه شده است.

 ·    گرگی کابل: افغانستان کشوری است که دارای دره های تنگ باشکوهی بوده و گرگی کابل ازتماشایی ترین جاهای آن می باشد. خانه بزرگ ورق بازی در بالای گرگی جایی است که هر شخصی می تواند از تماشای این منظره خارق العاده در ایام فراغت لذت ببرد. 3 کیلومتر راه پر پیچ و خم به پایین دامنه هدایت می شود و ناهمواری کاملا تجربه خواهد شد.

 ·    گل دره استوپا: منطقه تاریخی جالب قرن چهارم بر یک سکو بنا شده، کف مربعی دارد با ستون های قرنتی، مجسمه ها جایگاه ویژه ایی را اشغال کرده اند. دیوارها، نمونه خوبی از مهارت کوشان مشهور به مصالح ساختمانی گلدار را نمایش می دهد. استوپا در اصل گچکاری شده وبا رنگ زرد اکر رنگ شده و طرح سرخی دارد.

 ·     پغمان مورد توجه ترین پناهگاه تابستانی کابل، پغمان می باشد. [منظور وزارت خارجه حتماً از پناه گاه استاد سیاف است، با یک تفاوت که جناب سیاف در زمستان نیز گاهگاهی تنها با هلی کوپتر فرستاده ارگ میتواند از آن پناهگاه بیرون شود.]

 ·    با برگشت به کابل، ممکن است از کنار دریچه قرغه با رستورانت اسپوژمی (نور مهتاب) و زمین بازی گلف تأسیس شده توسط امیر حبیب الله خان در اوایل سال های 1900 عبور کنید.

 ·    دو مناره باقیمانده در غزنی توسط سلطان مسعود سوم (1099-1114) و بهرام شاه (1118-1152) ساخته شد، هم اکنون فقط بخشی از ارتفاع اصلی آن بعنوان نمونه ایی از برج باشکوه و جلال جام (ساخته شده در 1194) که سلسله وار قتاب مینار در دهلی از آن الهام گرفته بود، استفاده می شود. دکوراسیون (چیدمان) در میدان کوفیک و متن نسخی بعلاوه نقوش گلدار و طرح های هندسی می باشند.

 ·    کندهار دارای یک قدامت تاریخی غنی بوده که سکندر بزرگ موسس شاه مقدونی چندین بار با مغول ها و چوب دستان که به این منطقه حمله نمود، جنگید.

 ·    لشکرگاه که مرکز ولایت هلمند است، در محوطه دره یی ارغنداب هلمند اعمار گردیده است این بناء توسط زمان زمامداران آن عصرکه می خواستند دشت هایی آنجا را مبدل به یک وادی سبز و حاصلخیز نمایند اعمار گردیده است.

 ·    این شهر [هرات] توسط آنهایکه یکی بعد از دیگری این شهر را فتح کرده اند مورد ساخت وساز شان قرار گرفته است.

 ·    گذرگاه [گاذرگاه] آرامگاهی شاعر معروف قرن 11 ام، صوفی خواجه عبدالله انصاری که توسط شاهرخ خان پسر تیمور در 1428 دوباره بازسازی گردید.

 ·    جاده بلخ [حتماً منظور و مقصود ترجمان از شاهراه سالنگ خواهد بود.] از هندوکش به سمت سالنگ در امتداد تونل 336 متری ادامه دارد.

 ·    سفر کردن از این مسیر [شاهراه سالنگ که در متن بنام جاده بلخ نامیده شده است] نه تنها یک منظره جالب را دارا می باشد بلکه کسب یک تجربه سفر لرزان لرزان ارتفاعات نیز می باشد.

 ·     جاده دخولی به طول 240 کیلو متر به کابل، 12 کیلو متر به پلخمری به سمت سرخ کوتل امتداد دارد، [در وصف شاهراه سالنگ]

 ·     بلخ، شهر کوچکی که به خاطر گذشته پر افتخارش معروف بوده است. زورستر به خاطر اناهیتا خداوندگار دریای آمو در قرن 5 ام این شهر را ستایش می کند که 5 هزار نفر را به خود جلب نموده بود. در زمان کوشانیان دوره ایکه در سراسر افغانستان کیش بودیزم رایج بود تعداد زیاد از مساجد در این شهر وجود داشت.

 ·    بلخی به خانه رابعه اتلاق می گردد که شاعر هم عصر با مولانا جلال الدین رومی می باشد. مشهور ترین مثنوی مولانا به زبان دری نوشته شده است. صفحه پرافتخار بلخ زمانی که چنگیز در 1220 وارد بلخ گردید.

 ·     مرکز ننگرهار محاط با کوه بوده، منظره زیبا و دشت های پوشیده از درختان آن حکایت دیرینه شرین از پایتخت زمستانی را بیان می دارد در حال حاضر خانه های زیبا یکه در این شهر [جلال آباد] اعمار گردیده است زمینه های گردش را در این شهر فراهم ساخته است.

 ·          بامیان و زیبایی خاص آن قبل از حمله چنگیز به این جا تا هنوز نیز هویدا می باشد.

 ·    دره آجار [در تمام نوشته ها این دره بنام دره آجر یاد شده] یک دره کاملاً زیبا با کوه های افسانوی و رنگارنگش که دارای یک دریاچه پر از ماهی بوده، اگر شخصی در این آب قدری شنا کند به نفس های تازه که در او به میان می آید، هرگز آنرا فراموش نخواهد نمود.

 ·    بند امیر، مسافرانیکه از افغانستان دیدن می نمایند از زیبایی طبیعت و مردم آن حیرت زده شده، این زیبایی از دشت های ترکستان الی دشت های جنوبی، از اسکندر بزرگ گرفته الی مارکوپولو.

 ·    این بند [بند امیر] در بین کوه ء هزاره جات به ارتفاع 3000 متر واقع شده است که 75 کیلو متر آن تشکیل دریاچه زیبای آبی را داده است.

 ·    تونل سالنگ در 1964 ساخته شد که این تونل شمال را به جنوب افغانستان وصل می کند. جاده ایکه از مراکز هرات، کندهار، غزنی وکابل گذشته و با کشور پاکستان متصل است، به شکل ابتدایی ساخته شده است.

 ·    گرچه خارج از کابل هوتل های را نمی شود تذکر داد اما شهر های بزرگ این امکانات را دارا می باشند. در کابل هوتل های انتر کانتننتال و هوتل مصطفی هوتل های درجه یک و هوتل هیات به سیستم 5 ستاره می باشد.

  در متن مورد نظر، شماری از کلمات چنان بی معنی، معنی شده است که ابتکار دیگری را در ترجمه نمودن نامها تداعی مینماید که تنبور را "شرنگ سوتی"، رادیو را "ژغ دبلی" و گروپ برق را "د رڼا کڅوړه " ترجمه میکردند: این هم نمونه های از آن

 ·          هنوز کابل شهر جالبی (جذاب) است 

 ·          بالاحصار: برخاسته از دشت

 ·          سلام خانه (سالون سلام)

 ·           قصر دلگشا (خوشی قلب)

 ·          کوچه مرغ ها (سرک مرغ ها) ـ

 ·          اسپوژمی (نور مهتاب)

 ·          مدرسه (دانشکده)

 ·          نورستان به مناطق لغمان و ننگرهار اطلاق گردیده

 ·          شهر زیبای بلخ (همچنین بعنوان شهر مادر کلیه شهرها)

 ·          باغ بالا: قصر مطبوع گنبدداری در تپه ایی در شمال شهر می درخشد.

 ·          کرتی های ساخته شده با پوست گوسفند،

 ·          این شهر، [غزنی] اگرچه از موقعیت استراتیژیکی در اقتصاد کشور بهره مند می باشد

 ·    ابا یا خرقه شریف حضرت محمد [در بعضی منطق پشتون نشین، پدر را به این لقب یاد مینمایند. اگر منظور از ترجمان متن عبا بوده باشد؛ موضوع دیگری خواهد بود] که یکی از مقدس ترین آثار افغانستان به شمار رفته، این اثر مقدس توسط احمد شاه درانی به قندهار آورده شد.

 ·    مسجد جامی، [منظور از مسجد جامع هرات است و وزارت خارجه آنرا منسوب به مولانا عبدالرحمن جامی نموده است] این مسجد که در مرکز شهر قرار دارد،

 ·    از زیبایی هایی دیگر این شهر برگزاری جشن ویساک اندو ها [در متن چندین بار با همین املا نوشته شده است] می باشد.

 ·    در زمان کوشانیان دوره ایکه در سراسر افغانستان کیش بودیزم رایج بود تعداد زیاد از مساجد در این شهر وجود داشت.

  http://mfa.gov.af/fa/page/about-afghanistan/tourism-in-afghanistan