صباح در سنبله سال سیزده سیوپنج خورشیدی (۱۳۳۵) دیده به جهان گشود. پس از تکمیل دروس در کشور، در سال نوزده هفتادوهشت میلادی غرض تحصیلات عالی رهسپار اتحاد شوروی گردید. پس از پایان تحصیلات عالی و بازگشت به کشور در جریدۀ سمنگان، روزنامه اتحاد بغلان، انیس، هیواد و پیام، در اتحادیۀ ژورنالیستان نویسندگان، هنرمندان، و تعدادی دیگر ادارات مطبوعاتی کشور اجرای وظیفه نموده است. وی همچنان از سال سیزده شصتوسه تا سال سیزده هفتادویک خورشیدی بر علاوه وظایف محوله، در علوم اجتماعی و ادبیات و نهادهای تحصیلات عالی نیز تدریس مینمود.
موصوف در بیش از صدها کنفرانس، سمپوزیم و سمینارهای ملی و بینالمللی شرکت و دهها دیپلوم، تقدیرنامه، نشان و مدال از این جلسات با خود دارد.
صباح در سمپوزیم جهانی (بزرگداشت از فردوسی بزرگ) در سال نوزده هشتادوسه میلادی در تاجیکستان و در سال نوزده نودوهشت میلادی در ایران تحایف و افتخاراتی را نصیب گردیده است.
در سال نوزده هشتادوپنج میلادی در کنفرانس بزرگی )زبان و مردم شناسی) در دانشگاه دولتی مسکو مفتخر به القاب استادی و جایزههای دیگری گردید.
وی در سال دوهزار و دو میلادی در سمپوزیم ملی )زندگی و مبارزات علامه اقبال لاهوری) در پوهنتون شهر کراچی لقب »اقبال شناس و پژوهشگر خوب «به وی اعطا گردید.
صباح بعد از سالهای دوهزاروهشت میلادی چندین مدال و تقدیرنامه های افتخاری از ادارات فرهنگی و هنری و از تلویزیون نور و (برنامه د ادب غوتی) دریافت نموده است.
از هشتصد پارچه اشعارش وسیله مشهورترین هنرمندان رادیو تلویزیون کشور آهنگ ساخته شده است
چهل اثر در زمینه های تاریخ، پژوهش های ادبی و تالان های قومی در افغانستان به رشته تحریر در آورده و پنج مجموعهً اشعارش تا کنون به چاپ رسیده است و شصت اثر دیگرش که عمدتا مسایل تاریخی، ادبی و فرهنگی میباشد، آماده چاپ است. وی به دریافت ده جایزهً مطبوعاتی در کشور مفتخر گردیده است و از دهه نود تا اکنون با کوله بار غربت راه می پیماید.
صباح- طی سالهای اخیر چندین رساله تحقیقی و پژوهشی در باره آزادیهای اطلاعات جمعی کشور و جهان، شخصیتهای فرهنگی، ادبی و هنری، تنشهای ادبی و تاریخی در حوزه زبان پارسی دری و بخصوص جهت گیریهای کژاندیشانه بخش فارسی بی بی سی (صادق صبا) و مسایل جاری افغانستان به چاپ رسانده است. موصوف تاکنون صدها مقاله علمی و پژوهشی در رسانههای درون و بیرون مرزی به نشر رسانده است. وی ازدواج نموده و چهار دختر و چهار پسر دارد و فرزندانش مصروف فراگیری تحصیلاند. صباح صرف یک برگه فیسبوکی را بنام (سالک- صباح ) salek sabah است که در این صفحه تنها مطالب ادبی و تربیتی به را به نشر میرسانند و باقی همه صفحههایی که اگر وجود داشته باشند جعلی و هیچ ربطی به موصوف ندارد.
استاد (صباح )
فون نمبر:15144434243
اقامت: Canada montreal
3375 rue dawes montreal Canada
thesabah@gmail.com
یک تعداد اثرهای منتشرشده:
۱- صدای ملت
۲- از تصرف کابل تا سقوط مزار
۳- چهرههای تاریخی
۴- شخصیتهای ادبی و فرهنگی
۵- پیشگامان عرصه هنر کیها اند؟
۶- بزرگان و اندیشمندان شرق زمین
۷- چهرههای بزرگ و شخصیتهای سترگ
۸- موقعیت تاریخی و جغرافیایی سرزمین خراسان
۹- چهرههای کمتر آشنا در ادبیات پارسی دری
۱۰- قصهها، حکایتها و ضربالمثلها
۱۱- چهرههای ماندگار در یک فصل تاریخ
۱۲- تاریخ و ادبیات پارسی دری
۱۳- یادی از فرزانه گان جاویدانه فرهنگ و ادبیات پارسی دری
۱۴- هویت ادبی و فرهنگی ما چگونه شکل گرفت؟
۱۵- فرهنگ، ادبیات، آزادی بیان و کرامت انسانی چیست؟
۱۶- حرفهای ناگفتهیی از وضعیت رسانهها و آزادی بیان در جامعه افغانها
۱۷- رسانهها و آزادی بیان در افغانستان
۱۸- میراث گرانبهای گذشتگان چراغی است بر آیندگان
۱۹- گفتنیها و ضربالمثلها در مسیر زمان
۲۰- نقش ادبیات در جامعه انسانی
۲۱- سودمندترین کلمات، جملات
۲۲- زندهگی در دنیای باستان چگونه بوده است؟
۲۳- نقش مکتبهای ادبی در قلمرو هنر و ادبیات
۲۴- اسطوره در ادبیات پارسی دری
۲۵- هنر و ظرافتهای هنری
۲۶- حکومت مردم کدام؟ مردم سالاری چی؟ و پارلمان چگونه باید باشد؟
۲۷- رسانهها چگونه اداره میشوند؟
۲۸- حکمرواییها و دیکتاتوریها
۲۹- نقشهای جاودانه در نگین تاریخ
۳۰- حوادث در افغانستان چگونه شکل گرفت؟
۳۱- قوای مسلح از لشکرکشی شوروی تا یورش نظامیان آمریکا
۳۲- نیرنگ پاکستان، غفلت آمریکا و مظلومیت مردم افغانستان
۳۳- شکوهمندی هرات در عصر تیموریان
۳۴- در رسانههای بزرگ جهان چه میگذرد؟
۳۵- بی بی سی را چگونه از گمراهی نجات بدهیم؟
۳۶- کرزی طی یک دهه چه میراثی از خود بجا گذاشت؟
۳۷- نقشهای ننگین در نگین تاریخ
۳۸- نقشهای عریان و جنایات بیپایان
۳۹- در جستجوی حقایق ناگفته و سخنان ناشنیده (مصاحبهها و گفتگوها)
۴۰- مصر از جمال ناصر تا السیسی
۴۱- تاریخ و ادبیات کانادا
۴۲- وزارت خارجه طی یک دهه
۴۳- راه ابریشم در فراز و نشیبهای تاریخ
۴۴- مستنداتی بر سه ونیم دهه جنایت و آدمکشی در کشور
۴۵- چکامهی از تاراجها، چپاولها، بیبند و باریها و زورگوییها
۴۶- نقشهای عریان و جنایات بیپایان
۴۷- ما و پاکستان
۴۸- رستاخیز دوباره
۴۹- پایان حاکمیت دوازده ساله کرزی و آغازی برای تحقیق و بررسی
۵۰- چنگال خونینی بنیاد گرایی
۵۱- از دولت اسلامی تا جمهوری اسلامی
۵۲- از بیداد تفنگ تا ویرانی جنگ
۵۳- در شیرپور چه واقع شد؟
۵۴- احزاب و نهادهای افراطی پاکستان
۵۵- علامه اقبال فرزند گرامی شرق
۵۶- حکمروایی در هند ...
- آماده چاپ- بیشتر مسایل تاریخی کشور و حوادث سیاسی دهههای اخیر و شخصیتهای هنری، ادبی، فرهنگی و تاریخی افغانستان را شامل میگردد.
استاد صباح در تارنمای حقیقت در بخش های سیاسی، فرهنگی ادابی تاریخی و مسایل بین المللی می نویسند.
کوله بار غربت:
خیالم رفته تا آنسوی دریا
برایش گریه کردم تاسحرگاه
بدوشم کوله باری رنج واندوه
نگودیگرازاین امروز و فردا.
چرا طوفانی گشته ساحل ما؟
گرفته باد وباران حا صل ما
نه دیروزونه امروزونه فردا
دیریاوه مخوان توبردل ما.
خیالم تیت وپاشان کرده اینجا
مراسر درگریبان کرده اینجا
تمام خاطراتم رنج و اندوه
مرا دوچشم گریان کرده اینجا.
چرا فصل بهاران نسترن مرد
دل من خون گرفت درسینه افـسرد
به باغ بابرو قرغه وپغمان
گل نسرین ونرگس هردوپژمرد.
دل من یاد باران کرده امروز
مراسردرگریبان کرده امروز
ازین غربت خیالم کوچ کرده
هوایی شهریاران کرده امروز.
صدای گریه ی بارانم ایدوست
درخت کهنه درطوفانم ایدوست
بدوشم کوله باری غم واندوه
فراموش شده کاروانم ایدوست.
من وتوساقه یک ریشه هستیم
نهال نازک یک بیشه هستیم
اگر ا ینجا منم آنجا توهستی
شکسته ازدم یک تیشه هستیم.
زمانرا یخ گرفت ازآه سردم
سرا پاغصه وفریاد ودردم
قسم خوردم بنام مام وطن
زرنجی میهنم غافل نگردم.
بخوانم ازوطن تاگل بروید
غم جانکاه غربت رابشوید
بگوید مادرمیهن غمم را
برای نسل های بعد بگوید.
خداکینه ونفرت را بشوید
حد یث مهرو وفا را بگو ید
به باغ قلبهای خسته ازجنگ
نهال صلح ودوستی ها بروید.