نمیرد همچو شخصی نیک نامی
که مرگش نامجو از نامشان است
چنان در قلب مردم جای دارد
که تا دنیاست نامش جاودان است
ع کوچی
خلق آزاده افغانستان در راستای مبارزات آزادی خواهی پرچم مبارزه را بر ضد استعمار، استبداد و ارتجاع شجاعانه بر افراشتند و باتحمل قربانیها و ابراز رشادت و قهرمانیها و به پیروزی رساندن قیامها و خیزشهای آزادیخواهانه و جنبش مشروطیت و کسب استقلال کشور شرایطی را به وجود آوردند که در ادامه مبارزات مشروطه خواهی، وهمت گروهای روشنفکری و مبارزان وطندوست افغانستان تشکل سازمانها ی دادخواهانه و احزاب مترقی را در پی داشت ودر تداوم مبارزات ترقیخواهانه در دهه چهلم خورشیدی بود که حلقات سیاسی در گوشه و نقاط شهر کابل و شهرهای بزرگ کشور شکل گرفته و تحرکات نوین سیاسی را به وجود آورد که بر مبنای آن خلقت سیاسی ترقیخواه کشور بنا به پیشنهاد زنده یاد ببرک کارمل تشکیل یک حزب سیاسی مترقی را مطرح نمودند و در سال ۱۳۴۲ خورشیدی نخستین کمیته انسجام رهبری به ریاست و مسؤولیت زنده یاد ببرک کارمل تأسیس گردید ودر طی یکسال کار پرتلاش کمیته اساسی جریان دموکراتیک خلق افغانستان، اسناد ساختاری تشکیل حزب آماده واسناد مرامی واساسی حزب نیز مطرح گردید وبتاریخ ۱۱ جدی ۳ ۱۳۴
در نخستین کنگره حزبی، جریان دموکراتیک خلق افغانستان بتصویب رسید.
یک ژورنالیست هندی در رابطه به شخصیت ببرک کارمل مینوشت ببرک کارمل پیش از آنکه ح د خ ا تأسیس شود در سال ۱۹۵۷ یک پلاتفورم ترقی خواهی را در شهر کابل سازماندهی نمود. با توجه به این نگارش باید گفت که زنده یاد ببرک کارمل بدوام مبارزات ضد سلطنتی وضد ارتجاعی واستعماری، گروه ها ی روشنفکری وحلقات سیاسی را ایجاد کرد و با اتفاق نظر حلقات سیاسی گذشته وجدید وبقایای جنبش چپ ودموکراتیک ح د خ ا، اساس گذاشته شد.
محترم دستگیر پنجشیری یکی از پایه گذاران حزب وعضوبیروی سیاسی سابق می نوشت وارثان وادامه دهنده گان سنن پسندیده مبارزات دادخواهانه واشتراک کننده گان جنبش دانشجویان با الهام از مبارزات ضد استبدادی مشروطه خواهان ووکلای دوره هفتم شورا برای نخستین بار درفش مبارزه نوین ودموکراتیک زحمتکشان را بتاریخ ۱۳۴۲ در منزل کرایی ببرک کارمل بلند کردند.
همچنان سلطان علی کشتمند عضو بیروی سیاسی حزب وصدراعظم جمهوری دموکراتیک افغانستان نگاشته اند که ببرک کارمل فعالیتهای مبتکرانه ی در عرصه سیاسی وایجاد حلقات داشت وباروحیه دموکراسی ونظریات بنیادی فعالین سیاسی حلقات را بهم نزدیک میساخت.
در کنگره اول حزب دموکراتیک خلق افغانستان زنده یاد ببرک کارمل بحیث منشی کمیته مرکزی انتخاب وریاست کمیسیونهای طرح وتدوین اصول مرامی واساسنامه حزب را بعهده داشت.
دستگیر پنجشیری در جای دیگری می نویسد که به هنگام نشر مرام جمعیت دموکراتیک خلق منشی عمومی هدفی را که در برابر نهضت وسازمان استقرار دلت دموکراسی خلقی بحیث هدف استراتیژیک بدون ذکر ایجاد جبهه متحد ودموکراتیک از نهاد حکومت دموکراسی ملی وتعقیب راه رشد غیر سرمایداری نیروهای سیاسی مطرح نموده بود ولی از سوی ببرک کارمل وپیش کشیدن شعار جبهه متحد ملی ودموکراتیک طبق عملی شرایط کشور مطرح گردید واین طرح پس از مباحثات وگفتگوهای طولانی در مرامنامه جمعیت دموکراتیک خلق مورد تصویب نهایی قرار گرفت ودر جریده خلق نشر شد.
ببرک کارمل برغم داشتن شایستگی واهلیت ودانش فوق العاده سیاسی و دارای شخصیت برآزنده در کنگره نخستین حزب تلاش نکرد تا خود را بحیث منشی عمومی کمیته مرکزی حزب انتخاب کند ببرک کارمل بخاطر پخش ورسانش اهداف برناموی حزب وانتشار مسایل بین المللی وبخشهای تیوریکی در عرصه های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی وفرهنگی حزب و آگاهی دادن بتوده ها وسایر روشنفکران در نشر جراید خلق وپرچم نقش اساسی داشت.
ببرک کارمل بخاطر تحکیم نیروی بالنده جنبش حفظ وتحکیم وحدت حزبی را همچون مردمک چشم توصیه مینمود وبر وحدت آهنین حزبی تاکید داشت وعلیه هر گونه مظاهر وحدت شکنی وفرکسیون بازی وگروپ سازی در داخل حزب مبارزه بی امان میکرد.
ببرک کارمل وکیل ونماینده مردم بود:
پس از تأسیس ح د خ ا در نتیجه ارتقا و آگاهی سیاسی واجتماعی مردم ونفوذ اهداف واعتبار حزب در صفوف روشنفکران وسایر زحمتکشان کشور بود که ح د خ ا مطابق به اهداف برناموی مبارزه پارالمانی را بحیث یکی از اشکال مبارزه در پیش گرفت؛ زیرا کار سیاسی وتوضیح اهداف مرامی حزب در بین نماینده گان مردم واستفاده رسانشی از تریبیون پارالمان زمینه خوبی برای پخش وگسترش اهداف حزب وآرمانهای والای زحمتکشان بود همچنان گسترش اهداف ترقیخواهانه حزب ومبارزه در جهت افشای جنایات طبقات حاکم کشور وبیدار ساختن توده ها مبارزه پارالمانی را موثر وبجا دانست؛ که بر بنیاد آن زنده یاد ببرک کارمل دو بار از طرف زحمتکشان شهر کابل در دوره های سیزده وچهارده هم انتخابات پارالمانی بحیث وکیل ونماینده مردمی انتخاب شد.
دریکی از روزهای کمپاین انتخاباتی اتفاقاً بنده بدعوت ظاهر طنین وداکتر حمید روغ با جمعی از رفقا در عرض راه ده افغانان کابل در مسجد ی بنام کاه فروشی مصادف بود بروز جمعه که در آن روز حضور داشتم ودر اثنای ادای نماز جماعت اتفاقاً در کنار ببرک کارمل ایستاده بودم، رفیق کارمل بزرگ متوجه شد که من کلاه سر نکرده ام فوراً کلاه نازک بافتگی را از جیب خود بیرون کرد وبسرم گذاشت. پس از نماز جماعت ببرک کارمل حاظرین را مخاطب قرار داده فرمود «اینجا مکان مقدس اسلام است که همه با قلوب پاک وتذکیه نفس به نیایش پرودگار پرداخته ایم ودرین جای مقدس با خداوند راز دل کرده چیزی به آن میگوییم وچیزی از آن میخواهیم؛ اما خداوند فرموده است که در تمام امور برای رفع مشکلات ویافتن راهای نجات وسعادت با هم مشوره کنید؛ که واقعاً سخنان ناب رهبر در مسجد هیجانی را ایجاد کرده بود...در ختم سخنرانی ببرک کارمل قاری مردی بود که بتایید سخنان ببرک کارمل فریاد کشید این شخص کیست که به این زیبایی وفصاحت کلام خدا را میداند وتشریح میکند چون سخنانش بدلم نشسته است لطفا مرا به نزد این شخص ببرید. بنده دستش را گرفتم به نزد رفیق کارمل او را رسانده ورفیق کارمل را در آغوش گرفت و در حقش دعا کرد وپیروزی برایش خواست.
زنده یاد ببرک کارمل با استفاده از تریبیون پارالمان کشور تمام مرام حزب واهداف والای زحمتکشان را برای مردم تشریح وتوضیح میداد واز حقوق اهالی شریف شهر کابل وسایر زحمتکشان افغانستان قاطعانه دفاع میکرد. بیانات پارالمانی ببرک کارمل ارتجاع واتبداد را بلرزه در آورده بود که سخنانش در میان جوانان وروشنفکران وسایر زحمتکشان شور وهلهله را به وجود آورده بود ودر هر بار بیانیه عمومی پارالمانی شان روشنفکران وکارگران را بدور حزب متشکل ومنسجم میساخت حتا واکنش تند روانه چند تا وکیل پارالمان وحمله بجان رهبر، احساسات خشم ونفرت روشنفکران را در مقابل عمال ارتجاع واستبداد چنان بر انگیخت که بدفاع از ببرک کارمل همه را متشکل وبسیچ ساخت و جنبش عظیم تظاهرات را در شهر کابل به وجود آورد که بنده درسال اول تحصیلی بحیث اشتراک کننده مظاهره بزرگ وشاهد راهپیمایی عظیم اعضای حزب، روشنفکران و شهریان شهر کابل تا شفاخانه صدری ابن سینا و تمام مسیر تعین شده مظاهره بودم که توسط داکتر نجیب، داکتر فاروق، عبدالوکیل، رفیق منگل ودیگران سمت وسو داده میشد.
ببرک کارمل در بیانیه پارالمانی شان ضمن سخنرانی مفصل بدفاع از منافع زحمتکشان وسیاست حزب با موضعگیری بر ضد ارتجاع واستبداد و افشای دشمنان خلق افغانستان خطاب به دکتور عبدالظاهر صدر اعظم موظف گفت دسایس شوم ارتجاع وآمپریالیزم افغانستان را یکمرحله تاریخی عقب انداختند وتا حال تکیه گاه شریر طبقات حاکم وستمگر وحکومتهای جفاکار افغانستان را تشکیل داده اند تا اراده انقلابی خلق ما را فلج سازند ولی این نیروهای پلید آن آرزو را بگور خواهند برد زیراکه خلق ما مبارزان پیشتاز ودلیر افغان این پرچمداران خلق افغانستان درفش پیکار خلق را علی الرغم مشکلات عظیم ترور وحشت، قتل وزندان در صفوف مقدم مبارزه علیه جنایات تمام طبقات حاکم، علیه ارتجاع و آمپریالیزم، علیه تمام حکوتهای ستمگر وجفا کار افغانستان بر افراشته و آتش بجان دشمنان خلق افروختند.
این بیانات زنده یاد ببرک کارمل در ذهن ودماغ وقلوب مردم چنان تاثیر نمود ککه پس از ارایه بیانیه وشنیدن آن از طریق رادیو ونشر جراید، جهش بزرگی در جذب وجلب تودهای روشنفکر وکارگران
وزحمتکشان در تمامی نقاط کشور به وجود آورد وباور واعتماد مردم را به حزب بیشتر ساخت
روحش شاد یادش گرامی ونامش جاودان
خورشید فروغ جاودانی رهبر
بی مثل وابر مرد زمانی رهبر
در خاطره های خلق آزاده ما
همواره عزیز و جاودانی رهبر