روز جهانی ایدز هر سال در اول دیسامبر بر گزار می شود . هدف از آن ، یاد آوری به عموم مردم است که ایدز هنوز از بین نرفته است. کار های زیادی در این زمینه باید انجام شود . در سال 1981 اولین موارد غیر معمول (ایدز ) در جهان اعلام شد. بعد از چهل سال هنوز  ایدز معضل بزرک و عامل  مرگ است و درمان  قطعی ندارد . ایدز به معنی « علایم فقدان معافیت کسبی» یا « نشانه نقص ایمنی اکتسابی» در پارسی - دری ترجمه می شود. در روز جهانی ایدز مردم لباس های مزین به فیته قرمز را می پوشند. تاتوجه را در برابر ایدز  جلب کنند ‌ و‌به دیگران یاد آورشوند که برای مبارزه با ایدز (1) تعهد ، پایبندی و پشتیبانی  همگانی و جمعی نیاز است. به مردم خاطر نشان می شود که:

 ز آسیب دیدگان ایدز حمایت کنیم . با آنها همدلی و همیاری داشته باشیم تا مرهمی برای مصیبت  رسیدگان و‌بیماران گردیم . با روشنگری ، اطلاع رسانی در تقویت عزت نفس و توسعه مهارت های زندگی در جوانان ، آنها را در برابر ایدز مصؤن سازیم . با گسترش اطلاعات تخصصی و آگاه سازی جوانان از آفات ناشی از مصرف الکول و مواد مخدر که احتمال ابتلا به بیماری ایدز را افزایش می دهد و خطرات احتمالی را در قبال دارد ،جلوگیری کنیم.‌

 آنچه ما را در معرض خطر ابتلا به ویروس ایدز  قرار می دهد رفتار ماست ، نه زندگی در کنار افراد مبتلا به این بیماری ؛ بنابران ، هریک از ما می تواند با حفاظت از خود در برابر ایدز  همچنان  در جهت حفاظت از خانواده و جامعه بپردازد . با اجتناب از تبعیض در برابر مبتلایان همه را باید بدون تمیز و‌تمایز از آموزش ، پیشگیری و درمان ایدز بهرهمند سازیم . با پیروی از روز جهانی ایدز در سال جاری ، در بسیاری از کشور های جهان محافل بر گزار می شوند .  امسال بیشتر از هر سال دیگر، بر لزوم همکاری ، حمایت و‌هماهنگی در راستای آگاهی دهی ‌زیر شعار «هم اکنون بیش از هر زمان دیگر »، (۲)  تاکید می شود  تا جامعه جهانی تدابیر و اقدامات شایسته را در شرایط چالش بر انگیز و حساس کنونی ناشی از شیوع و گسترش ویروس همه گیر کرونا  روی دست بگیرند. شیوع و پخش سریع ویروس کرونا از یک طرف و خطر انتقال و سرایت بیماری ایدز از جانب دیگر امکان دسترسی خدمات بهداشتی را به مبتلایان دشوار ساخته است . در برگزاری رویداد های که به مناسبت «روز جهانی ایدز  »  شکل می گیرد بر ارتباط هردو‌ بیماری همه گیر روشنایی انداخته شده وشیوه های مراقبت ونگهداری دربرابر آنها  برجسته می گردد.

 در مقابل ویروس اج آی وی (۳)  کشور های پر قدرت جهان عاجز مانده اند. از گزارش نخستین مورد ایدز در ایالات متحده امریکا چهل سال می گذرد که منجر به هلاکت نزدیک به 700000 نفر شده است و در چهار دهه هیچ درمانی وجود ندارد.

 امسال به دلیل ویروس کرونا تنها در مدت یک ‌ماه 220000 نفر تلف شده اند. در اول دیسامبر صدای نیرومند همگانی به خاطر هر دو ‌ویرس همه گیر و کشنده ، موضوع بحث بسیاری از محافل را می سازد. بحث ها، ابراز نظر  های آگاهی دهنده ‌و کارشناسانه از طرف  نهاد های پژوهشی، کارشناسان و محققین دانشگاهی ، پیرامون چگونگی تأمین عدالت و سلامت ، فعالیت های اجتماعی ، عکس العمل و کنش های مناسب وبموقع ، صورت می گیرد . صدای حمایت  از قربانیان و آسیب دیدگان ، امید و انعطاف پذیری بلند می شود.

 سخنرانان و کارشناسان از طریق ارائه لکچر ها ، مصاحبات در میز گرد، داستان سرایی ، پخش ویدوها ، ادای احترام به داوطلبان و سازمادهندگان محافل ،  موسیقی ‌وآواز خوانی و سایر وسایل ارتباط جمعی در زمینه سهم شایسته گرفته و نقش بر جسته را انجام می‌دهند.

  برویت آمار های منتشره از منابع موثق و سازمان ملل در سال 2016 در زمبیا2.1  میلیون نفر با ایدز زندگی می‌کردند ودر جهان‌ 37 میلیون نفرمبتلا به ویروس اچ آی وی بودند  ؛  و 34 میلیون نفر از اثر  این ویروس هلاک شدند. بنابران،  ایدز  یکی از بیماری های همه گیر ، مخرب ، کشنده و‌هولناک تا کنون در جهان تشخیص شده است.

 ایدز بیشتر از طریق انتقال خون آلوده ، استفاده از سوزن های  آلوده در تزریق مادران در هنگام   بارداری ، موقع زایمان و شیر  دهی سرایت می کند. همچنان ؛

 برای جلوگیری و محافظت از ویروس ایدز ، از روابط جنسی ناامن ، بعنی تماس جنسی بدون کاندوم جدا پرهیز شود . در صورت ابتلای همسر باشریک ‌زندگی حتمن باید از کاندوم کار گرفته شود.

از روابط جنسی غیر مشروع و خارج از دایره خانواده و شریک زندگی پرهیز شود.

 از کاربرد مواد مخدر ، الکول و سایر مواد محرک که قدرت تصمیم گیری و قضاوت را در تشخیص خطر مختل بسازد ،اجتناب گردد. 

 از وسایل تیز و برنده مثل تیغ اصلاح، سوزن خالکولی، پیچکاری و  وسایل تزریق به صورت مشترک استفاده نشود.

 برای جلوگیری از بیماری ایدز به شیوه های مختلف اطلاع رسانی شود به شمول آگاهی رسانی بزرگان ، اهل محل ، مربیان ، همکاران ، همصنفان ، اطرافیان ، دانش آموزان ، دانش پژوهان ، روحانیون ، رسانه های تصویری و سمعی و بصری و امثالهم‌، هر کسی می تواند در مهار سازی ایدز در شهر ، محل و کشور خود پیشگام شود.

 ناگفته نماند که ایدز با دست دادن ، بغل کردن ‌ودر آغوش کشیدن ، عطسه و سرفه ، استفاده از دست شوی و حمام مشترک، استفاده از استخر عمومی و حمام ونیش حشرات سرایت نه می کند.

 زنان و جوانان میتوانند با توجه به آسیب پذیری بیشتر در برابر ایدز پیشگام شوند و با ارتقای آگاهی و به کار بستن مهارتهای زندگی و درپیشگرفتن رفتارهای سالم، نسبت به حفاظت خود و پرهیز از رفتارهای پرخطر اقدام کنند.

 رسانه ها میتوانند پیشگام شوند تا اطلاع رسانی در حوزه پیشگیری از سرایت ایدز به صورت فرایندی پویا و مستمر جریان یابد و به یك فعالیت زمانی کوتاه و گذرا محدود نشود.

 مسؤولان کشوری میتوانند پیشگام شوند و با وضع قوانین، اجرای برنامه های حمایتی، و گسترش خدمات پیشگیري و درمان در جهت تقویت تعهد افرادی که با ایدر زندگی میکنند به جلوگیری از انتشار ویروس تلاش ورزند.

 رهبران مذهبی و علماي دیني میتوانند پیشگام شوند تا با ارتباط عمیقی که با متن جامعه دارند بر آموزه های دینی در ساخت رفتار سالم، پرهیز، پایبندی و تحكیم روابط اجتماعی و خانوادگی تأکید کنند و نیز رأفت اسلامی را به حمایت از مبتلایان و متأثران این بیماری بطلبند.

 افرادی که با ایدز زندگی میکنند میتوانند پیشگام شوند تا با کوشش در بهبود توانمندي های خود و بازگشت به آغوش خانواده و جامعه به عنوان افراد نمونۀ شهامت و شایستۀ موفقیت معرفی شوند و بدین ترتیب در کاهش ننگ و تبعیض اجتماعی سهیم باشند.

 نهادهای مردمی نیز میتوانند در ظرفیت سازی حرفهای پیشگیری از ایدز ، گسترش خدمات پیشگیری و حمایت و افزایش دسترسی به گروههای در معرض بیشترین خطر، پرورش نیروهای متخصص در امر پیشگیری مثبت و همكاری متقابل بیش از پیش با سایر سازمانها پیشگام شوند. پس، هر کجا که هستیم، همه میتوانیم پیشگام شویم..

 زنان و جوانان میتوانند با توجه به آسیب پذیری بیشتر در برابر ایدز پیشگام شوند و با ارتقای آگاهی و به کار بستن مهارتهای زندگی و درپیشگرفتن رفتارهای سالم، نسبت به حفاظت خود و پرهیز از رفتارهای پرخطر اقدام کنند..

 رسانه ها میتوانند پیشگام شوند تا اطلاع رسانی در حوزه پیشگیری از سرایت ایدز به صورت فرایندی پویا و مستمر جریان یابد و به یك فعالیت زمانی کوتاه و گذرا محدود نشود.

 مسؤولان کشوری میتوانند پیشگام شوند و با وضع قوانین، اجرای برنامه های حمایتی، و گسترش خدمات پیشگیري و درمان در جهت تقویت تعهد افرادی که با ایدر زندگی میکنند به جلوگیری از انتشار ویروس تلاش کنند.

 رهبران مذهبی و علماي دیني میتوانند پیشگام شوند تا با ارتباط عمیقی که با متن جامعه دارند بر آموزه های دینی در ساخت رفتار سالم، پرهیز، پایبندی و تحكیم روابط اجتماعی و خانوادگی تأکید کنند و نیز رأفت اسلامی را به حمایت از مبتلایان و متأثران این بیماری بطلبند.

 افرادی که با ایدز زندگی میکنند میتوانند پیشگام شوند تا با کوشش در بهبود توانمندي های خود و بازگشت به آغوش خانواده و جامعه به عنوان افراد نمونۀ شهامت و شایستۀ موفقیت معرفی شوند و بدین ترتیب در کاهش ننگ و تبعیض اجتماعی سهیم باشند.

 نهادهای مردمی نیز میتوانند در ظرفیت سازی حرفهای پیشگیری از ایدز ، گسترش خدمات پیشگیری و حمایت و افزایش دسترسی به گروههای در معرض بیشترین خطر، پرورش نیروهای متخصص در امر پیشگیری مثبت و همكاری متقابل بیش از پیش با سایر سازمانها پیشگام شوند.

 پس، هر کجا که هستیم، همه میتوانیم پیشگام شویم.

 آسیب پذیري همگاني؛ نشانه ها و عوارض، بیماريهاي مرتبط با ایدز ، هر فردي در هر گروه سني ميتواند به اچ آي وي مبتلا شود و در نهایت علایم و نشانه هاي بیماري را بروز دهد.

 هرچند طبیعتا راه ابتلا در یك نوزاد با یك نوجوان متفاوت است. صرفنظر از سن ابتلا، بعد از این که ویروس اج آی وی وارد بدن شد ، مسیر تقریبا مشخصي را طي ميکند.   

 ویروس وارد بدن ميشود، تكثیر ميشود و به طور  تدریجي سیستم ایمني تا به جایی  ضعیف مي شود که عفونت های فرصت طلب مختلف که نهایتا به ایدز منجر می شود، رخ  می دهد . مراحل مختلف مانور ویروس دربدن  ایجاد مرحله پیشرفت هاي که به آن ایدز ميگوییم وجود دارد که به طور متوسط 5 تا 10 سال طول ميکشد. در ابتداي عفونت  ،عده کمي بیماري حاد عفوني پیدا ميکنند که علایمي مانند تب، بزرگي غدد لنفاوي، عرق شبانه، دانه هاي پوستي، سردرد و سرفه دارند؛ علایمي مانند یك آنفولانزا یا سرماخوردگي معمولي. با توجه به اینكه تغییرات در این مرحله هنوز رخ نداده اغلب ابتلا در این زمان تشخیص داده نمیشود. تكثیر ویروس تا حدي وضعیت ثابتي دارد اما بعد از مدتي که تكثیر آن تشدید پیدا ميکند سیستم ایمني ضعیف تر و بدن به عفونتهاي فرصت طلب مستعد ميشود. بروز سایر عفونتها هم در تشدید تكثیر ویروس مؤثرند و میزان بروز علایم به میزان سرکوب سیستم ایمني و درمان با داروهاي ضد رتروویروسي نیز بستگي دارد.

  Words / واژه ها

 

(1)       Acquired Immune Deficiency Syndrome/ AIDS

 (2)       Now more than ever before

 (3)       Human Immunodeficiency Virus/ HIV

 (4)       Antiviral

 

References:

 https://hivstillmatters.org/topics/hiv-is-not-over

 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7535109/

 https://hivstillmatters.org/topics/stigma

 treathivnow.org.au

 World Health Organisation

   1/12/2020