یاد آن مادر مهربان و دانای وطن
یاد آن جنبش رزمنده در راه وطن
رفتی وازتو بجا ماند جهان روشن
نام تو زنده وجاوید به دلهای وطن
بخث خاضر در باره ی شخصیتی است که ماندگار ترین زن قهرمان در تاریخ افغانستان ومنطقه میباشد. داکتر اناهیتا راتبزاد نخستین محصل آزادی وحقوق زن در افغانستان، بنیانگذارسازمان دموکراتیک زنان افغانستان، اساسگزار تجلیل هشتم مارچ ومبارزه بر ضد خشونت علیه زنان کشور، ویکی از بنیانگذاران ح د خ ا از پیشتازان جنبش نوین ودموکراتیک ونماینده مردم شریف کابل در پارالمان کشور، وزیر معارف، ریس شورای مرکزی سازمان دموکراتیک زنان افغانستان، مسُول روابط بین المللی حزب ودولت ج د ا، دارا ی تاریخ درخشان زنده گی وخدمت بمردم افغانستان بوده است.
داکتر اناهیتا راتب زاد در یک خانواده ی روشنفکر مترقی و یکی از اعضای سر سپرده ی جنبش مشروطه خواهان بنام احمد راتب در سال ۱۹۳۱ میلادی دیده بجهان گشود. پس از تحصیلات در داخل وخارج کشور با مطالعات اوضاع رقتبار زنده گی زحمتکشان به جستجوی طرق نیل به وسایل وراه ها ی نجات مردم شتافت. داکتر راتبزاد خواهر زاده ی محمود طرزی به خانواده ی ملکه ثریا زن آزادی خواه وملکه ی افغانستان قرابت داشت.
داکتر راتبزاد نخستین زنی بود که بدفاع از زحمتکشان کشور پرچم مبارزه را علیه ارتجاع، استبداد سلطنتی وآمپریالیزم بر افراشت وتمام عمر خود را در راه بیداری قشر زن وتساوی حقوق زنان با مردان وقف کرد.
داکتر راتبزاد در سال ۱۳۴۴ خورشیدی سازمان دموکراتیک زنان افغانستان را تاسیس کرد. داکتر راتبزاد یکی از فعالین حلقات سیاسی بود که برای تدارک تدویر کنگره وتاسیس ح د خ ا نقش فعال داشت او بمثابه نخستین پرچمدار زن و یکی از شر کت کننده گان کنگره موسس ح د خ ا بود.
داکتر اناهیتا راتب زاد بنیانگزار فرهنگ نوین، آموزش ومطالعه در قشر زنان روشنگر کشور بود. زنده یاد راتب زاد فرهنگ مطالعه ی کتب وآثار مترقی را در بین زنان مروج ساخته ونخستین شخصیتی بود که کورسهای آموزش سواد را برای زنان در افغانستان ایجاد کرد وفرهنگ مبارزه را از طریق جراید ومطبوعات، نگارش مضامین علمی ومقالات مهم سیاسی، ادبی وتاریخی بخصوص از طریق جریده ی تابناک پرچم مروج ساخت ورشد داد.
داکتر راتبزاد جنبش آزادی خواهی زنان را که در پایتخت کشور ایجاد کرده بود تا ولایات، سایر شهرها ومناطق دوردست کشور بسط وگسترش داد. اعضای جنبش ترقی خواهی زنان کشوررا در صنوف سواد آموزی، کوپراتیفها، کارگاه های صنایع، نقاشی ومعماری، کتابخوانی تنظیم کرده بود. داکتر اناهیتا راتب زاد نخستین بنیانگزار جنبش عدالت خواهی در کشور، زنان را از طریق تشکلهای سیاسی در حزب وسازمان دموکراتیک زنان واتحادیه های کارگری واصناف به مبارزه دعوت مینمود وبا براه انداختن اعتصابات مظاهرات ومارشهای عظیم ونا فرمانی مدنی مبارزه ی سیاسی را برضد استبداد وارتجاع براه انداخته ودر امر بیداری زنان کشور نقش اساسی داشت. داکتر راتبزاد فرهنگ عالی مبارزه عدالت خواهی وکار روشنگری را توسط فعالین سازمان دموکراتیک زنان کشور بسطح گسترده ی ترویج داد وصدها نهاد وسازمان های سیاسی حقوقی و دموکراتیک در مرکز ولایات کشور ایجاد نمود که از حقوق شهر وندی زنان دفاع مینمود وبر ضد هر گونه تبعیض وتعصبات جنسی، قومی، زبانی، سمتی وانواع ستم عقبگرایی و زن ستیزی مبارزه میکرد واحیای حقوق زنان ستمدیده ی کشور در سرلوحه ی کار ومبارزه آن قرار داشت.
داکر اناهیتا راتبزاد نخستین قهرمان زنی بود که صدای حق طلبانه ی قشر زن وزنان ستمدیده ی افغانستان را از طریق تربیون پارالمان کشور بگوش جهانیان رسانید. داکتر راتبزاد در زمان حاکمیت ح د خ ا برای نخستین بار در تاریخ کشور حقوق مساوی زنان با مردان را تامین وتحصیل کرد. درین دوره بود که زنان کشور از تمام حقوق شهر وندی وحقوق انسانی مساوی با مردان بهره مند شدند.
داکتر انا هیتا راتب زاد در زمان تصدی وزارت معارف افغانستان برای نخستین بار معارف نوین را در کشور ایجاد واساس گذاشت وتاریخ واقعی وحوادث ومبارزات تاریخی رویداد ها افتخارات وقهرمانیهای ملت غیور افغانستان را بتصویر کشید وآموزه ی برای نسل جوان کشور بجا گذاشت وبرای اولین بار بود که پروگرام درسی شاگردان معارف در سرتاسر مکاتب کشور بزبانهای مادری ومحلی چاپ نشر وتدریس شد ودر همین دوره بود که معارف افغانستان تحت رهبری ح د خ ا وزعامت زنده یاد ببرک کارمل وابتکارات خلاقانه ی زنده یاد داکتر اناهیتا راتبزاد وزیرتعلیم وتربیه وقت، معارف بشکل متوازن اجتماعی رشد کرد وگسترش یافت وفرهنگ مطالعه ی آثار مترقی، جهانبینی علمی عملاً شامل پروگرامهای درسی مکاتب افغانستان گردید وبرای نخستین بار تعداد کثیری از زنان ودختران زحمتکش کشور جهت ادامه تحصیلات عالی بخارج کشور معرفی گردید ودر همین دوره بود که داکتر راتبزاد انجمنهای دوستی افغانستان با کشور های خارجی را بخاطر تحکیم دوستی وتعمیم تجارب وهمکاری متقابلاً مفید ایجاد نمود.
داکتر اناهیتا راتب زاد در ابعاد گونا گون وبخش های مختلف بیش از نیم قرن عمر پربار خود را در مبارزه برای آزادی مردم افغانستان از ستم استبداد وارتجاع وتامین حقوق مساوی زنان با مردان وجنبش بیداری نهضت زنان کشور ورهایی زن از اسارت وقف کرد وپس از تحولات ناگوار سیاسی، بناچاری راه مهاجرت را در پیش گرفت ودر شرایط غربت نیز راه ورسم مبارزه وکار روشنگرانه را به مثابه آموزه های جاودانش بدیگران یاد داد وهیچگاه پرچم مبارزه را بزمین نینداخت وچراغ مبارزه را روشن نگهداشت تا بلا خره در سال سپتامبر ۲۰۱۴ به عمر ۸۳ سالگی در کشور آلمان جهان فانی را وداع گفت داکتر انا هیتا راتب زاد شخصیتی ماندگار وبی بدیل تاریخ کشور ماست وآموزه های جاودانی اش برای امروز وفردای کشور کتاب قلمش همچون گنجینه ی در قلوب زحمتکشان افغانستان وبخصوص نسل بالنده روشنفکر وترقیخواه کشور وطنپرست وطندوست ومتعهد همیشه جا دارد وهمچون آفتاب درحشان رهگشای مبارزه داد خواهان در کشور ومنطقه خواهد بود.