برگ ویژه

مراسم ادای احترام و وداع با پیکر زنده یاد دکتور

انا هیتا را تب زاد در کابل و اروپا

پیکر روانشاد دوکتورس اناهیتا "راتب زاد" با تشریفات ملی

 و با اشتراک هزارها تن از علاقه‌مندان، پیروان و همفکرانش

  به خاک سپرده شد

جنازه مرحومه، مغفوره دوکتورس اناهیتا راتب زاد، امروز مورخ ۲۶ ۶/ ۱۳۹۳ حوالی ساعت ۱۰ قبل از ظهر  به میدان هوایی بین‌المللی کابل مواصلت کرد.

ده‌ها تن از زنا ن و مردان، به نماینده‌گی از احزاب و سازمان‌های سیاسی سوگوارانه به خاطر ادای احترام و تشیع جنازه در نزدیک طیارۀ حامل پیکر روانشاد راتب زاد انتظار می‌کشیدند.

جنازه مرحومه با مراسم و تشریفات خاص و به همراهی هزاران تن از اهالی شهر کابل و ولایات کشور که به همین مناسبت تشریف آورده بودند، به مسجد جامع و تاریخی «عید گاه»  به منظور ادای نماز جنازه انتقال یافت.

پس از ادای نماز جنازه و اجرای سایر مراسم ملی و مذهبی، پیکر روان شاد دکتور اناهیتا راتب زاد با بدرقۀ وسایط تشریفاتی پولیس ترافیک به حظیره آبایی‌شان انتقال و مطابق شریعت اسلامی و رسوم افغانی در شهدای صالحین، جایی که هزاران هم‌وطن ما از هر گوشه و کنار کشور به خاطر ادای احترام، وداع و اتحاف دعا به روان متوفی گرد هم آمده بودند، به خاک سپرده شد.

سپس، محترم مولوی محمد مصطفی «فراهی» عالم جید کشور آیات چند از کلام‌الله مجید را قرائت نمود و ضمن دعای رحمت به روح متوفی، از کارنامه‌های زنده‌یاد راتب زاد در زمان تصدی امور دولتی و اجتماعی به نیکویی یاد نمود.

پس از صحبت فصیح و همه‌جانبه‌ای محترم فراهی،  احزاب و سازمان‌های سیاسی و نهادهای اجتماعی یکی پی دیگری  بالای مقبره مرحومه اکلیل‌های گل گذاشتند و پوهاند دکتور محمد داوود راوش رئیس حزب مردم افغانستان زنده‌گی نامه دوکتورس اناهیتا راتب زاد را قرائت نمود.  

محترم سلیمان لایق، یکی از شخصیت سیاسی کشور که مدتی با زنده یاد دوکتورس اناهیتا «راتب زاد»  فعالیت‌های سیاسی و سازمانی مشترک داشتند، پیرامون شخصیت و مبارزات سیاسی زنده‌یاد راتب زاد  به طور موجز صحبت نمود و گفت: اناهیتا راتب زاد یک شخصیت بی‌نظیر در کشور بود و بلند ترین درجه تحصیل آن زمان را داشت. او انسان مبتکر، سازمانده و بنیان‌گذار سازمان دموکراتیک زنان افغانستان بود. راتب زاد را نمی‌توان در یک سخنرانی کوتاه به معرفی گرفت  و حاصل مبارزات این بانوی فرهیخته و تربیت‌کننده زنان قهرمان در سراسر افغانستان  را یکا یک بر شمرد.

محترم سلیمان لایق در اخیر سخنانش از افتخارات گذشته حزب دموکراتیک خلق افغانستان و سایر جنبش‌های سیاسی یادآوری نمود  و خواهان اتحاد و همبستگی تمام نیروهای که پیشینه مشترک و آرمان‌های بزرگ ترقی‌خواهانه و دموکراتیک در کشور دارند، گردید.

بعد از سخنرانی محترم لایق، نمایندگان سازمان‌ها و نهادهای سیاسی و اجتماعی و فرهنگی (حزب متحد ملی، حزب پیوند ملی، حزب توسعه و دمکراسی افغانستان، نهضت آینده افغانستان، حزب ملی ترقی وطن، حزب کنگره ملی، کمیته مشارکت سیاسی زنان، اتحادیه صنفی افغانستان، بنیاد فرهنگی جهان داران غوری، انجمن دنیای زن و نشریه دنیای زن، نشریه نگاه زن، نشریه سیرت و دیگران) در باره شخصیت زنده‌یاد دکتور اناهیتا راتب زاد سخنرانی کردند و با خانوادۀ  راتب زاد ابراز غم شریکی و تسلیت نمودند.

در اخیر، پسر ارشد دوکتورس اناهیتا راتب زاد محترم عبدالله تاش کاکړ طی صحبت کوتاه از اشتراک وسیع هم‌وطنان در مراسم تشیع جنازۀ  روان شاد داکتر راتب زاد ابراز قدردانی و امتنان نمود و گفت:

مادرم با وجود مصروفیت‌های سیاسی در زمینه تربیت اولادش توجه خاص مادرانه داشت. هر چند او مادر مهربان و دلسوز ما بود اما نام و شخصیت‌اش متعلق به همه مردم افغانستان است.  باور دارم که مردم حق شناس افغانستان نام و کارنامه‌های آزادی‌خواهانه و ترقی‌خواهانۀ‌شان را فراموش نخواهند کرد.

محترم عبدالله کاکړ مبارزه علیه ظلم و ستم و تأمین عدالت اجتماعی را  در کشور یک ضرورت و نیاز انسانی دانست و خواهان همبستگی و اتحاد تمام مبارزین راه خوشبختی و سعادت انسان‌ها  در برابر ظلم و بی‌عدالتی شد.

مراسم خاک‌سپاری با نیایش و دُعا به روح پاک آن بزرگوار خاتمه یافت

مراسم وداعیه  با پیکر روانشاد بانو دوکتورس اناهیتا راتب زاد ؛ مبارز نستوه وفرزانه زن تاریخ معاصر ؛ یکی از پیش کسوتان جنبش مترقی ؛ دموکراتیک ودادخواهانه مردم  افغانستان

 مراسم  وداعیه با پیکر روانشاد  دوکتور اناهیتا راتب زاد  ؛ زن فرهیخته ؛ مبارز دلیر  و مدافع سرسخت ونامدار حقوق زنان  افغان ؛ بنیان گذار سازمان دموکراتیک زنان افغانستان وعضو  پیشین دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب  دموکراتیک خلق افغانستان  و عضو برجسته حکومت جمهوری دموکراتیک افغانستان به  تاریخ 14 سپتامبر 2014 عیسوی درشهر دورتموند آلمان  برگذار گردید.

دراین مراسم که از سوی کمیسیون تدارک  با ترکیب نماینده گان احزاب و سازمانهای اجتماعی وشخصیت های مستقل  سازماندهی گردیده بود، تعدادی از رهبران پیشین حزب دموکراتیک خلق افغانستان ؛ اراکین بلند پایه ء دولت پیشین جمهوری دموکراتیک افغانستان رفقا هریک سلطان علی کشتمند ؛ نجم الدین کاویانی؛ فرید احمد مزد ک؛ عبدالوکیل  و بشیر بغلانی؛ رهبران و نماینده گان احزاب ملی؛ دموکرات وترقی خواه؛ رهبران و  فعالان  نهضت زن  ؛ تعدادی  از کادر های پیشین حزب دموکراتیک خلق افغانستان ؛ نماینده گان سازمان های اجتماعی وشخصیت های  سیاسی، اجتماعی ، وفرهنگی  افغانستان ؛ تعداد ازنماینده ها ي سازمانهای مترقی ودموکرات منطقه و دوستان زنده یاد مقیم اروپا شرکت ورزیده بودند .

نخست، نماینده گان احزاب ، سازمانها ، اقارب و دوستان  روانشاد  داکتر اناهیتا راتب زاد به ادای احترام بپای تابوت اکلیل های گل  گذاشتند .متعاقبأ داکترحبیب منگل ریس کمسیون تدارک مراسم وداعیه ؛ شرکت کننده گان محفل را خیرمقدم گفته، پیرامون مبارزه وکارنامه های ماند گار این بانو بزرگوارترقی خواه  درراستای تامین حقوق زنان افغان و مردم ستمدیده ء  افغانستان  مختصرا صحبت کرد ؛ برای فامیل زنده یاد  وحاضرین تسلیت ابراز داشت ومحفل وداعیه با  تلاوت آیات کلام الله مجید اغاز گردید .

در این مراسم  پدرودی نخست  محترم سلطانعلی کشتمند  صدراعظم پیشین افغانستان طی سخنرانی مبسوطی پیرامون شخصیت وسجایای عالی انسانی  و کارنامه های  درخشان داکتر راتب زاد در مبارزه  برای رهایی زنان افغان از اسارت وستم  و جایگاه شایسته او در مبارزات  حزب دموکراتیک خلق افغانستان روشنی انداخت  که از سوی اشتراک کننده گان محفل به گرمی استقبال گردید ؛ سپس   فرید احمد  مزدک  وبه  تعقیب ان جمیله پلوشه ؛ سهیلا شیرزی ؛  سید طاهر شاه پیکارگر ، محمد انور فرزام ، داکتر عبدالله نایبی رئیس نهضت آینده افغانستان ، کاوه کارمل رئیس شورای اروپایی حزب مردم افغانستان ، یاسین بیدار معاو ن شورای مرکزی حزب متحد ملی افغانستان ،عیدالواحد فیضی منشی اول  کمیته ء فعالین  حزب دموکراتیک خلق ، بانو نسرین منصور به نمایندگی شورای اروپایی زنان افغان ؛ انجیلا پگاهی شاعر  ؛ سهیلا حسرت نظیمی  رءیس همایش زنان افغان در اروپا ِ؛  داکتر شفیقه  رزمنده ، خانم شاهین دوستدار از دوستان ایرانی ؛ پرستومهریار ، ذلیخا پوپل ، نبی شوریده ؛ عبدالواحد سادات و عبدالوکیل کوچی  بیاینه ها ؛ پیام ها ؛ سخنرانی ؛  وسروده  های شانرا پیرامون زندگی ؛ شخصیت ؛مبارزه  وکار نامه های پر افتخار زنده یاد داکترانا هیتاراتب زاد ؛  این اسطوره تاریخ معاصر افغانستان ؛ رهبر افسانه ایی نهضت زنان افغان  ویکی از رهبران جنبش ملی - دموکراتیک و دادخواهانه مردم  افغانستان ایراد کردند .

در پایان مراسم رفیق رومان بریالی نوه بانو دوکتورس اناهیتا راتب زاد به نمایند گی از خانواده زنده یاد از تشریف آوری وغمشریکی اشتراک کننده گان در مراسم وداع  ومحفل گرامی داشت روانشاد با قدردانی یاد آوری نموده و سپاسگزاری بعمل آورد. سپس اشتراک کننده گان از برابر پیکر بانو دوکتورس اناهیتا راتب زاد غرض ادای احترام عبور نمودند.

مراسم  با اتحاف دعا ونیایش به پایان رسید.

کمیسیون برگذاری مراسم وداعیه

 متن سخنرانی کاوه کارمل عضو شورای مرکزی

 و رییس شورای اروپایی حزب مردم افغانستان

در مراسم  وداعیه  با  پیکر زنده یاد دکتور راتب زاد

هموطنان عزیز، رفقا ودوستا ن،

امروز با پیکر رفیق داکتر انا هیتا راتب زاد، رهبر بزرگی جنبش رهایی زنا ن افغانستان، آموزگار بی همتا ی بیداری سیاسی مردم وطن ما وداع می کنیم.

در این لحظات دشوارجدایی می خواهم اندوه جانکاه همه اعضای حزب مردم افغانستان در اروپا وشورای اروپایی حزب مارا ابراز بدارم.

با رفتن رفیق راتب زاد یک فصلی در تاریخ مبارزه مردم ما برای آزادی، ترقی وعدالت بسته می شود.

داکتر انا هیتا نماد جنبش بیداری ورهای بخش خلق ما بود.

او ثروت بی بدیل همۀ مردم افغانستان بود. او چهره یی تعویض نا پذیر در جنبش تر قیخواهی منطقۀ ما بود.

داکتر انا هیتا راتب زاد مبتکر ومجری تلفیق مبارزه رهایی بخش زنان و مبارزه همۀ مردم برای عدالت وپیشرفت بود. او برای بسیج تمام انرژی خلاق همۀ لایه های اجتماعی، همه زنان ومردان وطن ما تلاش ورزید. وحدت همرزمانۀ آنها را جستجو کرد وآخرین کلامش همین وحدت وهمراهی رهروان پیشرفت وعدالت در کشور ما بود.

رفیق د کتور اناهیتا راتب زاد از جوانی تا پیری با سر افراشته در کنار زحمتکشا ن، فرو دستان وتهید ستان افغانستان قرار داشت وبا کلام امید برلب وآرزوی رستا خیز جنبش رهای بخش اجتماعی در وطن محبوبش در قلب، از دنیا رفت.

او هنگام رفتن کار نامۀ بزرگی از خود به جا می گذارد. رهبری بزرگترین جنبش تاریخ کشور ما برای حقوق ورهایی زنان، ایفای نقش اساسی سیاسی دربیداری فکری مردم ما: این است آنچه او توانست با شکستن زنجیر جبر تاریخ وجبر حاکمیت قرون وسطایی به آن تحقق بخشید.

در برابر این میراث بزرگ، این کار نامۀ بارور سر تعضیم فرود می آوریم.

رفیق انا هیتا ! هزاران است تعداد ما که در رفتنت سوگواریم.

روانت را شاد می خواهیم؛ میراث معنوی ات را عزیز می داریم.

در کنار هم خواهیم بود. با هم دست به دست خواهیم داد وراهت را ادامه خواهیم داد.

روانت شاد و یادت گرامی باد

***

فوتو فیلم  مراسم ادای احترام  و وداع ( المان)

با کمال تاسف  خبر رسید که بانوی ارجمند کشور دکتور انا هیتا راتب زاد، شخصیت شناخته شده ملی واجتماعی، یک تن از رهبران نیکنام نهضت  ملی- دموکراتیک وترقیخواه وبنیانگذار سازمان دموکراتیک زنان افغانستان به تاریخ هفتم سپتامبر۲۰۱۴ به اثر مریضی که عاید حالش بود، در خارج کشور وفات نمود.

انا لله وانا الیه راجعون

اولین جلسه ی وسیع به منظور اتخاذ تصامیم جهت برگزاری هرچه باشکوه وشایستۀ  مراسم تشیع جنازه ، تدفین و فاتحه خوانی شخصیت بزرگ سیاسی- اجتماعی کشور دوکتوراناهیتا راتب زاد در دفترمرکزی حزب مردم افغانستان درشهرکابل دایرگردیده.

در این جلسه ء بعضی از روساء و عده از فعالین احزاب سیاسی دموکرات و ترقیخواه و نیز عده ی ازشخصیت های سیاسی مستقل اشتراک نموده بودند.درابتدای جلسه برخی از اشتراک کننده گان در مورد شخصیت این بانوی مبارز و پرافتخار تاریخ سیاسی کشور سخنرانی نمودند. سپس داکتر محمد داوود راوش ریس حزب مردم افغانستان در زمینه ی تدابیر اتخاذ شده به جلسه معلومات ارائه نمود که مورد تائید اعضای جلسه قرار گرفت.

درقسمت دیگر جلسه روی تشکیل کمیته های کاری بحث صورت گرفت.  کمیـته تشریفات به ریاست محمد یعقوب حیدری، کمیته ی امنیتی به ریاست محمدعارف صخره و کمیته ی فرهنگی به ریاست محمد ولی انتخاب و توظیف گردیدند. درکمیته های سه گانه فوق نماینده گان احزاب و سازمان های دموکرات وترقیخواه و شخصیت های مستقل سیاسی عضویت دارند.

دراین جلسه کمیته زنان غرض سازمان دهی واتخاذ تدابیربرگزاری شکوهمند مراسم فاتحه خوانی ویادبوداز طرف زنان به اشتراک ثریا پرلیکا، داکترعالمه و داکتر شکریه زمان و عده ی دیگر از زنان سازمان های دموکرات وترقیخواه تعین وموظف گردید.

جلسۀ وسیع کمیسون آمادگی برای مراسم تشیع جنازه زنده یاد

دوکتور اناهیتا راتب زاد

در دفتر مرکزی حزب مردم افغانستان

اولین جلسه ی وسیع به منظور اتخاذ تصامیم جهت برگزاری هرچه باشکوه وشایستۀ  مراسم تشیع جنازه ، تدفین و فاتحه خوانی شخصیت بزرگ سیاسی- اجتماعی کشور دوکتوراناهیتا راتب زاد در دفترمرکزی حزب مردم افغانستان درشهرکابل دایرگردیده.

در این جلسه ء بعضی از روساء و عده از فعالین احزاب سیاسی دموکرات و ترقیخواه و نیز عده ی ازشخصیت های سیاسی مستقل اشتراک نموده بودند.درابتدای جلسه برخی از اشتراک کننده گان در مورد شخصیت این بانوی مبارز و پرافتخار تاریخ سیاسی کشور سخنرانی نمودند. سپس داکتر محمد داوود راوش ریس حزب مردم افغانستان در زمینه ی تدابیر اتخاذ شده به جلسه معلومات ارائه نمود که مورد تائید اعضای جلسه قرار گرفت.

درقسمت دیگر جلسه روی تشکیل کمیته های کاری بحث صورت گرفت.  کمیـته تشریفات به ریاست محمد یعقوب حیدری، کمیته ی امنیتی به ریاست محمدعارف صخره و کمیته ی فرهنگی به ریاست محمد ولی انتخاب و توظیف گردیدند. درکمیته های سه گانه فوق نماینده گان احزاب و سازمان های دموکرات وترقیخواه و شخصیت های مستقل سیاسی عضویت دارند.

پیام

شورای مرکزی حزب مردم افغانستان

به مناسبت وفات دوکتور اناهیتا راتب زاد

شهر کابل  

  ۱۷/۶/۱۳۹۳                                                                                         

با تاسف فراوان اطلاع یافتیم که دکتور اناهیتا راتب زاد یکی از پیشگامان و رهبران خردمند و نیکنام جنبش دموکراتیک و ترقی‌خواه کشور، بنیان‌گذار سا زمان دموکراتیک زنان افغانستان داعی اجل را لبیک گفت و به رحمت حق پیوست.

دکتور اناهیتا "راتب زاد" تمام عمر آگاهانه و گران‌بهای‌شان را وقف مبارزه عادلانه برای آزادی، دموکراسی، ترقی و عدالت اجتماعی در کشور نمود. او به آزادی، کرامت ذاتی انسان، مساوات و برابری زنان با مردان و عدالت اجتماعی  باور داشت، برای تأمین حقوق دموکراتیک زنان افغانستان پرچم مبارزۀ دادخواهانه را بر افراشت و تا پایان زنده‌گی پُر بار خویش از باور ها و آرمان‌ها ی بلند اش با شجاعت تمام و قاطعانه دفاع نمود.

دوکتور اناهیتا راتب زاد از زنان قهرمان، مبارز نستوه، مدافع صدیق و راستین حق و آزادی زن در کشور بوده و پیوسته در راه بسیج و ارتقای آگاهی سیاسی زنان، نقش شایسته را ایفا نموده است.

دوکتور راتب زاد به‌مثابه زن آگاه و رسالتمند یک نسل از مبارزان ملی دموکراتیک و عدالت‌خواه را پرورش داد. تحت رهبری این بانوی فرهیخته، سا زمان دموکراتیک زنان افغانستان به یک سازمان سراسری و مدافع راستین حقوق و آزادی های زنان افغانستان و نهاد با اعتبار سیاسی و اجتماعی در سطح ملی و بین‌المللی مبدل گردید و ندای زنان افغانستان را به گوش جهانیان رسانید.

کار و پیکار عادلانه دوکتور اناهیتا راتب زاد  در نهضت روشنگری، ملی - دموکراتیک و ترقی‌خواه افغانستان، شورای ملی وقت و در نهضت آزادی زن فصل از تاریخ سیاسی کشور مار ا می‌سازد.  دکتور را تب زاد به حیث نماینده مردم شهر کابل در دوره دوازدهم شورای ملی (ولسی جرگه) به حیث نماینده واقعی مردم از حقوق و آزادی های مدنی مردم، مساوات و برابری زنان با مردان  با قاطعیت دفاع و حمایت می‌نمود.

نهضت دموکراتیک و ترقی‌خواه  کنونی کشور با نام و مبارزات قهرمانانه و عدالت‌خواهانه دوکتور اناهیتا راتب زاد پیوند ناگسستنی دارد. یاد و خاطره‌های ماندگار این مبارز صدیق و راستین برای همیشه در اذهان، افکار و قلوب آزادی خواهان و ترقی خواهان کشور جاویدانه باقی خواهد ماند و جنبش ملی و دموکراتیک  این زن مبارز و قهرمان افغانستان را هرگز فراموش نخواهد کرد.

شورای مرکزی حزب مردم افغانستان  در حالیکه درگذشت دکتور اناهیتا را تب زاد این مبارز نستوه و ارجمند کشور را ضایعه جبران‌ناپذیر  برای نهضت آزادی‌خواهی و دموکراتیک کشور می‌داند، مراتب  عمیق تسلیت را به جمیله ناهید، محترم عبدالله، کنشکا، مریم بریالی و رومان بریالی و همه اعضای خانواده، دوستان، فعالان ملی دموکراتیک و دادخواه افغانستان ابراز نموده، برای متوفی از بارگاه خداوند (ج) بهشت برین و برای فامیل و دوستان‌شان صبر جمیل مسئلت می‌نماید.

روحش شاد، یادش گرامی و راهش سبز و پُر رهرو باد

پوهاند دکتور محمد داوود راوش

رییس حزب مردم حزب مردم افغانستان

پیام ها ی سازمان ها ونهاد های سیاسی، شخصیت های اجتماعی وفرهنگی به مناسبت درگذشت زنده یاد دکتور انا هیتا راتب زاد

پیام مشترک تسلیت عده ای از رفقا و دوستان از دنمارک، بمناسبت به جاویدانگی پیوستن

شخصیت برازندهء سیاسی و اجتماعی دکتور اناهیتا راتب زاد

اناهیتا راتب زاد مبارز دلیر و نستوه ، این نماد مقاومت در برابر بیعدالتی و نابرابریهای اجتماعی، بنیان گذار سازمان دموکراتیک زنان  افغانستان و یکی از وارثین مشروطه خواهان، از ما فاصله گرفت و به ابدیت پیوست.

به همگان روشن است که دکتور راتب زاد تمام حیات پربارش را در مبارزه به خاطر  تامین رفاه اجتماعی برای انسان درددیده وستمکشیده و بطور اخص مردم بی پناه میهن مان گذشتاند. به یقین نبود چنین شخصیتی ضایعهء بزرگی برای مردم و جامعه به شمار میرود.

ما در حالیکه درین اندوه بزرگ خود را شریک میدانیم، میخواهیم مراتب تسلیت خویش را به بانوی بزرگوار دختر مبارز شان جمیله ناهید ، پسران آن شادروان عبدالله کاکړ و کنشکا کاکړ، سایربازماندگان شان و جامعهء روشنفکری افغانستان ابراز نماییم.

محمد صفر خواریکش، فرید برهان، وحید برهان، فتانه خیر، داکتر نورمحمد فلاح، جنرال محمد آصف الم، حفیظه الم، آصفه افغانی الم، فرید الم، فوزیه الم، یونس الم، داکتر حشمت الم، صابر الم، محمد مختار بره کی، ملک پرهیز، راضیه پرهیز، عبدالفتاح سکندری، گل غتی سکندری، فهیم سکندری، دستگیر صادقی، ذکیه صادقی، میر عبدالواحد سادات، ملالی کارگر سادات، انجنیر عرفان کارگـر، نسیمه مشاهد کارگر، انجنیر قسیم مسعود، نسرین کارگر، داکتر روکی، داکتر ظاهره کارگر روکی، ملک ستیز، ناجیه کارگر، افضل زمان، ریتا کارگر زمان، انجنیر منیر مایار، ریکا کارگر مایار، دگروال احسان عثمان، زیبا عثمان، احمد شاه، محمد عمر نوروز، سهیلا شیرزی، مسعود سکندری، جنرال خلیل سکندری، حامده سکندری، هادی ابوی، تمیم ابوی، سهیلا ابوی، نیلوفر ابوی، تورپیکی (ماجان) خیر، پروین خیر، نسرین خیر، کریمه صاحبی، سراج ادیب، نورضیا ادیب، عبدالرشید فلاح، صالحه فلاح، حمید فقیری، نوریه فقیری، واسع خوژمن، گلالی خوژمن، جنرال سلیمان روشندل، انجنیرعبدالقاهر، داکترعبدالشکور، داکتر عبدالظاهر باطن، حسین افغانی، محمد ظریف تره کی، انیسه تره کی، عبدالواحد فیضی وفامیل، محمد الله وطندوست، گلجان وطندوست، مراد نوری، پریوش نجیمی، منیژه نوری، محمد ولی، داکتر سیمین ولی، جنرال محمد نادر امانزی، نفیسه امانزی، مالک لکنوال، ناجیه لکنوال، هیله لکنوال، بشیر منصور، جمیله منصور، نبی آرین، شکریه آرین، مسعود حداد، حمیده حداد، محمد یوسف ایوبی، شیلا اعظمی، کریمه آسمایی، فضیله سهام، مریم سهام، شهناز بصیر، عادله دلسوز، محمد یعقوب فیضمند، مریم فیضمند، فریدون غوثی، اقلیما غوثی، جنرال نورالله خرمی، انجنیر رسول تورنجرال محمد فاروق هوتک، ناصر عدلیار، تمیم عادلیار، وحید عادلیار، خالد عادلیار، الحاج غلام صدیق اخلاص، جنرال محمد نسیم مشیر، جنرال محمد حنیف صافی، محمد نبی نظام، کریم پوپل، محمد یوسف رامین، جنرال نعمت الله رسولی، نجیبالله برید، خلیل یحیی، جنرال محمد صادق سروری، جنرال نورالله پروانی، درگل فتاح، سید امیر، نجیب الله مزاری،  نادعلی علمیار، عالم امینی، وحیدالله بابکر خیل، براتعلی افشاری، محمد اکرام نبی، کبیر فقیری، هدایت الله هدایت، سلیمان کبیر نوری، محمد نسیم صدیقی، محمد انور دلسوز، بصیر معمار زاده،  قاسم آسمایی، نصیر سهام

پیام تسلیت داکتر حبیب منگل

با درد واندوه اطلاع حاصل نمودم که داکتر اناهیتا راتب زاد ؛ یکی از مبارزان نستوه وپر افتخار جنبش ترقی خواهانه ؛دموکراتیک و دادخواهانه ء افغانستان ؛عضو بیروی سیاسی حزب دموکراتیک خلق  و بنیانگذار  سازمان دموکراتیک زنان افغانستان به جاویدانگی پیوست . داکتراناهیتا راتب زاد، چهره ء درخشان نهضت ترقی خواهانه  وداد خواهانه کشور بود که با قامت افراشته از میان زنان جامعه ء به شدت سنتی ما سر بالا کرد و به خاطر ترقی همه جانبه میهن ؛ دموکراسی وعدالت اجتماعی  وآزادی زنان از ستم واسارت به  مبارزه برخاست ؛ دلیرانه رزمید  و بیش از نیمی از زنده گی خود را وقف این  والاترین آرمانهایی میهن پرستانه وانسان دوستانه کرد . من درحالیکه  در مرگ این بانو گرانقدر ومبارز پیش تاز ؛‌ وخسته گی نا پذیر جنبش ترقی خواهی ؛ آزادی خواهی  و برابری طلبی کشور خودرا شریک میدانم ؛ مراتب تسلیت  عمیق وهمدردی قلبی خویشرا به بانو جمیله ناهید  و پروفیسور عبدلله کاکړو کنشکا کاکړ ؛ رومان  بریالی و مریم بریالی و متباقی اعضای فامیل شان ؛ رفقا ودوستان تقدیم میدارم وبرای مرحومه بهشت برین استدعا می نمایم  .

غروب یک خورشید

   بانوی پیشتاز جنبش انقلابی افغانستان به جاودانگی پیوست . این بارخورشید آزادی در پهنه ابرهای تیره مرگ ، فرو رفته ودر افقهای جنبش انقلابی وداد خواهانه کشورما غروب کرد . ابر مبارز فرهیخته ،بنیاد گذار نهضت رهایی بخش زنان افغانستان ،مبارز خستگی نا پذیر جنبش انقلابی کشور محبوب ما افغانستان، یکی از پایه گذاران برآزنده حزب دموکراتیک خلق افغانستان، بنیاد گذار سازمان دموکراتیک زنان افغانستان ، پرچم دار استوار تساوی حقوق زنان با مردان ویگانه با نوی پیشوا وانقلابی واقعی رهایی زحمتکشان کشور از یوغ استبداد ،استثمار وستم طبقاتی ، وکیل وپیشوای مردم شهر کابل وعضو انقلابی فراکسیون پارالمانی ح د خ ا در ولسی جرگه ، عضو بیروی سیاسی کمیته مرکزی ح د خ ا، وزیر امور اجتماعی ، وزیر تعلیم وتربیه ،رییسه سازمان صلح وهمبستگی جمهوری دموکراتیک افغانستان ،پیکار جوی تزلزل نا پذیر ،آهنین اراده وثابت قدم در راه اندیشه های رهایی انسان زحمتکش دکتوریس اناهیتا راتبزاد ، با تاسف و آلام فرا وان زندگی را پدرود گفت . مرگ این قهرمان زن در تاریخ مبارزات خلق کبیر افغانستان برای جنبش انقلابی وداد خواهانه کشورما یک ضایعه بزرگ وجبران نا پذیر می باشد . بدین مناسبت اینجانب تسلیت عمیق خویش را به خانواده نجیب شان وبخصوص محترمه زرغونه جان ناهید ورفقای همرزم ورهروان راه آرمانهای جاودانه شان ابراز داشته ،روانش را شاد ، یاد وخاطراتش را گرامی میدارم .

زنده یاد داکتر اناهیتا راتبزاد حیات وزندگی پر بار خود را در راه مبارزه برای آزادی خلقهای ستمدیده افغانستان وقف نمود .دکتورس اناهیتا راتبزاد همرزم صدیق واستوار رهبر ح د خ ا زنده یاد ببرک کار مل پرچمدار صدیق انقلابی ،نماد شجاعت وسمبول مبارزه طبقاتی در راه رهایی خلقهای ستمدیده افغانستان بوده وبرای همیشه چون ستاره تابناک میدرخشد .

بنا بر آن  شاد روان داکتر اناهیتا راتبزاد ، این گرامی ترین مادر جنبش انقلابی  مردم افغانستان را مرگ هرگز ساکت کرده نخواهد توانست بلکه او زنده است در اندیشه های خلاقانه انقلابی و آموزه های والای جاودانه خود زنده وماندگارخواهد بود . تجلی اندیشه وتبلور آموزه ها ی این مادر فرهیخته ، این سمبول صلح  ، آزادی ودموکراسی در قلب های فرزندان صدیق راه آرمانهای والای خلق ستمدیده افغانستان فروغ جاودانگی داشته و

در افقهای بینش نسل جوان کشور با طلوع دیگری پرتو افگن راه ورسم کوی انسانیت خواهد بود.

روحش شاد باد

عبدالو کیل کوچی

پیام تسلیت شورای حزب مردم افغانستان در کشور آیرلند

با اندوه فراوان در گذشت رفیق گرامی اناهیتا راتب زاد را، خانمی که با اعماق وجودش یک مبارز ناب و یک میهن پرست واقعی بود، به رقیق نهایت عزیز و گرامی جمیله ناهید و فامیل محترم بریالی و فامیل راتب زاد و خانواده گرامی کارمل تسلیت عرض می کنیم.

اناهیتا راتب زاد نخستین زنی بود که جنبش سیاسی و نهضت دموکراتیک زنان افغانستان را پایه گذاری و پرچم مبارزه و عدالت اجتماعی را برافراشت. راتب زاد عزیز نه تنها فرشته و نگهبان آب و فراوانی،زیبایی و باروری بود، بلکه او یک الهه حکمت و نجات زن رنجدیده و بلا کشیده ای افغان نیز می باشد، همین اکنون در میهن ما از معلم تا مامور، از وکیل شورا تا وزیر و همه زنان میهن پرست و با فرهنگ کشور از مکتب پر افتخار سازمان دموکراتیک زنان افغانستان چیزهای یاد گرفته اند و از گنجینه معرفت آن اندوخته های دارند.

اعضای حزب مردم درآیرلند، برای خانواده های معزز و تمام رفقا و دوستان روانشاد اناهیتا راتب زاد صبر و شکیبایی آرزو نموده و خداوند متعال روح پر فتوح این عزیز از دست رفته ما را، شاد و قرین رحمتش فرماید.

  بادرود های رفقانه ،

 حکیم هاشمی، داوی روشان و داکتر آرین

پیام تسلیت شورای هالند حزب مردم افغانستان به بخاطر به ابدیت پیوستن مبارز نستوه و شجاع حزب و وطن ما رفیق مرحوم دوکتورس اناهیتا "راتبزاد"

 رفقای ارجمند، دوستداران و همرزمان نهضت ترقی‌خواه، مبارزین و علمبرداران نهضت زنان کشور،

ما امروز یکی از بهترین های خویش، یکی از آموزگاران بی‌بدیل راه مبارزه شجاعانه و افتخارآمیز بخاطر خدمت به انسان مظلوم جامعه بخصوص برای حق و عدالت برای زن رنجدیده و مظلوم کشور را از دست داده‌ایم. ما به‌حق بخاطر از دست رفتن یک شخصیتی با قلب های پرخون و چشمان پر اشک در غم و اندوه نشسته‌ایم که سال‌های سال مثالی از شجاعت و مبارزه و استقامت برای حزب اش، برای نهضت ترقی‌خواهانه کشور و آغاز و گسترش نهضت زنان افغانستان، برای احقاق حقوق حقه شهروندی و بشری‌شان، در برابر سیستم مسلط سنتی و قرون اوسطایی جان‌فشانی نمود. ما امروز با اشک و درد با یک چهره وداع می‌کنیم که یک مبارز بی‌بدیل و خسته گی ناپذیر برای یک حزب بود که مبارزات و قهرمانی های اعضای اش داستان های زمان برای نسل های ملی و وطنپرست آینده خواهد بود، زن شجاع که هم یک آموزگار و هم برای حزبش سمبول مبارزه برای کسب حقوق و عدالت برای زنان کشورش بوده است.

او با غرور و افتخار وبا سر بلند و استقامت زیست، قدم‌به‌قدم یکجا با همرزمانش، اخصاً شخصیت بی‌همتای جنبش روشنفکری و ترقی‌خواه افغانستان روانشاد ببرک کارمل یک حزب با آرمان و تعهد شریفانه را اساس گذاشت، رشد داد و نقش ملی و وطنی خود را در بخاطر ملت اش صادقانه ادا نمود.

رفیق مرحوم دوکنورس اناهیتا راتبزاد یکی از ادامه دهنده گان را پدرش "احمد راتب خان" در شکل‌گیری و استحکام نهضت ترقی‌خواه و ضد استبداد بوده است، همان نهضت که بعد از شاه امان‌الله برای استقلال ملی، عدالت و دموکراسی شکل گرفت و تحت نام مشروطه خواهان اول و دوم و متعاقباً با شکل‌گیری بیشتر نهضت در شکل و فورم سازمان‌های ترقی‌خواه ادامه یافت.

شورای کشوری هالند در وجود هر عضو خود، در حالیکه با اشک و درد خود را در این اندوه شریک می‌داند، مراتب غمشریکی و تسلیت خود را به تمامی رفقا، دوستان و هواخواهان مرحوم رفیق مرحوم دوکتورس اناهیتا راتب زاد و تمامی مبارزین وطنپرست تقدیم می‌کند، روح مرحومه شاد و بهشت برن را جایگاه اش می‌خواهد.

ما این ضایعه و غم را به رفیق عزیزالقدر محترمه جمیله جان " ناهید بریالی" پسران مرحومه و نواسه هایش اخصاٌ رومان بریالی و مریم جان بریالی و متباقی تمامی اعضای فامیلش تسلیت عمیق گفته برای‌شان صبر جمیل و شکیبایی استدعا می‌کنیم.

رفیق فقید روانشاد ما دوکتورس اناهیتا راتبزاد جهان فانی را وداع نمود ولی جهانی از درس های ارزشمند و تجارب مبارزه، شجاعت، استقامت، صداقت و عشق به ملت و مردمش را به رهروان و دوستان اش به یادگار گذاشت و برای نسل های آینده به امانت سپرد.

بگذار به راه و شخصیت بی‌بدیل اش و پاکی و صداقت اش به وطن و مردم، سر بلند و باافتخار ادای احترام نمود، یادش را گرامی و خاطراتش را جاویدان بخواهیم.

اعضا، کمیته اجرائیه و رئیس شورای کشوری هالند حزب مردم افغانستان

پیام تسلیت مرکز اجتماعی و فرهنگی افغان در آیرلند به مناسبت به جاویدانگی پیوستن بزرگ زنی مبارز و قهرمان میهن ما دوکتور اناهیتا راتب زاد

 دشوار است با وجدان و بهروز زیستن، " قطره، قطره مردن و شب جمع را به سحر در آوردن..."، درگذشت مبارز بی بدیل نهضت مترقی و دموکراتیک افغانستان، به جاودانگی پیوستن دوکتور دانشمند، شخصیت فاضل و انسان بزرگوار و عالی قدر اجتماعی، که رمز پاکی و نمونه ای از صفات والای انسانی و فضایل اخلاقی بود، برای نهضت مترقی زنان افغانستان، احزاب چپ و مترقی، جامعه عدالت خواه میهن ما و تمام دوستداران ترقی و عدالت اجتماعی، دوستداران علم و فضلیت، حادثه ای است اسف انگیز و ضایعه ای است جبران ناپذیر.

مرکز اجتماعی و فرهنگی افغان در آیرلند ضمن عرض تسلیت به جمیله ناهید، فامیل محترم راتب زاد  و خانواده ای گرامی کارمل و به تمام جامعه مترقی و عدالت پسند افغانستان، صبر و تحمل و سلامتی و سعادت آرزو نموده و برای آن مرحومه غفران و رحمت الهی خواستاریم.

رئیس مرکزاجتماعی و فرهنگی افغانستان

داکترآرین

پیام تسلیت شورای کشوری دنمارک حزب مردم افغانستان

با درد و اندوه فراوان از به ابدیت پیوستن رفیق مبارز و نستوه داکتر اناهیتا راتبزاد یکی از رهبران  متعهد  به آرمانهای حزب دموکراتیک خلق افغانستان و از پیشگامان نهضت دموکراتیک زنان افغانستان آگاهی یافتیم. رفیق اناهیتا راتبزاد سراسر زندگی هدفمندش را وقف مبارزه برای بهروزی و سعادت هموطنان نمود و به همین جهت خاطره و یادش به حیث مادر فداکار و غمخوار در قلب رهروان راهش به حیث مادر مهربان باقیمانده است. ما این مصیبت بزرگ را به خواهر عزیز جمیله جان ناهید، اعضای فامیل و تمام رفقا تسلیت میگوییم، روحش شاد، یادش جاویدان و آرمانهایش پیروز باد. 

ولی

رییس شورای کشوری دنمارک حزب مردم افغانستان

میرمحمدشاه رفیعی

گوشهء خاطرات فراموش ناشدنی من از مادرمهربان ودلیر

زنده یاد دوکتور اناهیتا راتب زاد

درسال ۱۳۴۴ خورشیدی نوجوانی بودم آمده از دهکده که زندگی کردن در شهر را آزمایش میکردم ازاینرو هرصحنه ای از زندگی وهریک ازساحات شهرکابل برمن و عادات من تاثیرگزاربود.درهمین سال انتخابات برای دور دوازدهم شورای ملی آغاز گردید و یکی از وسایل وامکانات هرکاندید نصب تصاویرشان درمحلات مزدحم و چهارراهی ها بود.درمیان کاندیدان ولسی جرگهء شهرکابل عکسهای دو نفر زن هم دیده میشد،رقیه ابوبکرو دوکتورس اناهیتا راتبزاد.اولی بنابرعضویت در کمیسون تسوید قانون اساسی ۱۳۴۳و لویه جرگه تصویب این قانون اساسی برای من چهرهء آشنا بود.اما داکتر راتبزاد چهرهء نا آشنا،اما ازاینکه موصوفه کاندید نواحی چهارم و سوم شهرکابل بود و مکتب ما (متوسطه ی ابن سینا)نیز درناحیه چهارم بود عکسهای اودر اطراف ما بیشتر دیده میشد.از زمان آغاز فعالیتهای کاندیدان و کارزار انتخاباتی شان دومطلب را از زبان بعضی از همصنفی هایم در مورد راتب زاد شنیدم یکی اینکه این زن درمخالفت با نظام سلطنتی قرار دارد و دوم اینکه پدرش را محمدنادر،پدرشاه آنزمان شهید کرده است. ازاینروعلاقمندشدم تا اورا ببینم و درباره شان معلومات بیشتر بدست بیآورم اما بنابرخواص دهاتی  ایکه داشتم و یک طفل یتیم و کم جرعت بودم وغیرازمحیط مکتب جایی را بلد هم نبودم نمیتوانستم اورا پیداکنم و درمحافل تبلیغاتی اش اشتراک نمایم.عطش دیدار وشنیدن سخنان داکتر راتب زاد برای من بعداز حادثه سوم عقرب۱۳۴۴ بیشتر شد زیرا بازهم ازطریق همصنفان آگاهی حاصل کردم که یکی از وکلای مخالف دولت و طرفدارمحصلین و حامی برگزاری تظاهرات،داکتر اناهیتا راتب زاد است.مسلم است که طرفداری از نهضت دانشجویی و طرفداران سیاسی آنها در آن زمان برای من ناخودآگاه و غیرشعوری بوده نه آگاهانه.

درجریان مراسم رایدهی به کابیته محمدهاشم میوندوال بازهم زمینه آن مساعد گردید تا من به شناخت بیشتر این بانوی مبارز ترغیب گردم و اورا درقلب کوچک خود جای دهم زیرا که:

جریان مراسم رای اعتماد به حکومت محمدهاشم میوندوال ازطریق رادیو افغانستان پخش گردید و به اثر رهنمایی و هدایت مدیر مکتب ما محترم مرحوم فضل الحق(معین اداری وزات تعلیم و تربیه در دهه ی شصت) زمینه آن مساعد گردید تا ما ازطریق رادیو صحبتها وسخنرانی های وکلا را بشنویم.ازجمله وکلای که سخنانش برمن تاثیرگزار بود و مورد توجه ام قرار گرفت یکی هم سخنان داکتر راتب زاد بود او طی سخنانش نه تنها وضع موجودآنزمان را باقاطعیت و همه جانبه انتقادکرد بلکه راهها وطرحهای اصلاحی را نیز نشان داد،عاملین فیر بر روی محصلین در حادثه سوم عقرب را نکوهش و خواهان محاکمهء آنها گردید.او از حقوق زنان واشتراک وسیع آنها در ادارات دولتی دفاع نموده و چگونگی اشتراک وسهم گیری مناسب زنان را در فعالیتهای اجتماعی مشخص نمود.اهمیت سخنرانی داکترراتب زاد زمانی برای من معلوم گردید که درصنف یکی از استادان ما به اسم عبدالشکورصافی درمورد اهمیت این سخنرانی و شرایط کار و فعالیت زنان درآن زمان برای ما توضیحات لازم وهمه جانبه ارائه کرد.

من باراول سخنانی را اززبان یک زن شنیدم که نه تنها انعکاس دهنده ی واقعیتهای موجود بلکه این بیانیه با شجاعت و دلیری کم نظیر ترتیب و ارائه گردیده بود و مبنای علمی هم داشت و سخنان راتب زاد جهات وشیوه های کار زن در ادارات دولتی را مشخص مینمود که امروز هم میتواند به مثابهءء رهنمود و طرزالعمل کاری برای زنان مورد استفاده قرار گیرد.

دراوایل ماه قوس ۱۳۴۴ داکترراتب زاد را طور تصادفی از نزدیک دیدم طوریکه من به مثابه یک نوجوان دهاتی و یتیم و گوشه گیر هرروز عصر تنها به پیاده گردی میپرداختم و آنروز تا نزدیک لیسه حبیبیه پیاده رفتم دیدم که داکتراناهیتا با جمعی ازجوانان که بعد فهمیدم محصلین پوهنتون کابل بودند پیاده به سوی خانه میرود درطول راه داکترراتب زاد به بعضی سوالات آنها پاسخ داده و هم بعضی برنامه های خودرا(بویژه برنامه های مربوط به محصلین را) به آنها توضیح میدهد.ازاینکه عکس اوراقبلاً دیده بودم تشخیص نمودم که او همین وکیل شورا است من هم از عقب آنها حرکت کردم والی دیپوی ادویه کارته چهار آنها را تعقیب کردم و قسمت زیاد از صحبتهای اورا با محصلین شنیدم.اینروز برای من یکروز پرافتخار و فراموش ناشدنی تبدیل شد زیرا کسی را که ماهها در انتظار دیدنش بودم از نزدیک دیدم و از عزم و اراده اش برای کار با محصلین آگاهی حاصل نمودم.

البته  داکتر راتب زاد در گردهمآیی های بزرگ و درتجلیل از روزهای مانند اولی ماه می،هشت مارچ و سوم عقرب همیشه حضور و سخنرانی ها میداشتند اما تنها یکروز دیگر افتخاریافتم تا از نزدیک از صحبتها،نظریات و اندیشه های او بصورت همه جانبه مستفید گردم تا جاییکه این اندیشه ها برای همیش درسینه ام حک گردیده و باخود حفظ دارم. وآنروزی بود که درماه قوس ۱۳۴۷ از صنف دوازدهم دارالمعلمین کابل فارغ شده بوم.

دارالمعلمین کابل طی سالهای ۱۳۴۵-۱۳۴۷ به مثابه یک مرکز علمی که درفعالیتهای سیاسی دست بالایی داشت شناخته شده بود و موردتوجه رهبران سیاسی قرارگرفته بود و ازطرف دیگر جزب ما توجه داشت تا با استفاده از معلمین در توسعه پایگاه حزبی در محلات کارهای بیشتری را انجام دهد ازاینرو رهبری حزب تصمیم گرفت تا با فارغان صنف دوازدهم دارالمعلمین کابل که اکثریت آنها به وظیفهء معلمی توظیف میگردیدند جلسهء کاری ترتیب دهند و آنها را ازطریق ببرک کارمل و اناهیتا راتبزاد متوجه انجام وظایف بعدی شان سازند. به همین اساس ما که تعدادما به پانزده نفر میرسید و از ولایات مختلف بودیم به دفترحزب رفتیم . قبل از اینکه رفیق کارمل تشریف بیاورد.داکتر راتب زاد برعلاوه توضیح مصوبات جدید حزب برای ما درمورد کارسیاسی درمحلات معلومات داد و همچنان اهمیت و مقام معلم را دراجتماع و درحزب توضیح نمودند.هریک ازگفته ها وسخنان داکترراتب زاد دراین جلسه برای من رهنمودی است که تاهمیشه درحافظه ام باقی میماند. او نه تنها یک فردسیاسی و شجاع بود بلکه یک دانشمند آگاه از علوم متداول روزگار نیزبود.

برای من آنروز نیز فراموش ناشدنی نیست که  داکتر راتب زاد را در عقرب ۱۳۴۵   با جسم مجروح ،باسر پیچده با بنداژ و در یک حالت هیجان در شفاخانه ابن سینا دیدم او و رفقا ببرک کارمل و نوراحمد نور مورد لت و کوب وکلای متعصب و تاریک اندیش در پارلمان قرار گرفته بودند.محصلین و شهریان کابل درمخالفت با این عمل ارتجاعی و دور از عنعنات و غرور افغانی  تظاهرات وسیع را به راه انداختند و مظاهره چیان داخل صحن شفاخانه ابن سینا گردیدند عده ای ازمحصلین برای اهدای دسته های گل برای مجروحان به داخل اتاق های شفاخانه رفتند و داکتراناهیتا راتب زاد در حالیکه دونفر از وکلای مجلس هریک سید اسمعیل مبلغ وکیل حصه ی اول بهسود و محمدآصف آهنگ وکیل نواحی پنج وشش شهرکابل اورا همراهی میکردند از منزل دوم شفاخانه ابن سینا با مظاهره چیان مقابل شده وآنها را موردخطاب قرار داد.داکترراتب زاد با وجود ناراحتی های معین جسمی محصلین و تظاهرچیان رابه همبستگی و وحدت دعوت نموده و از حرکتهای مدنی شان در دفاع از مادروطن تمجید نموده وازعزم و اراده خود و همرزمانش دردفاع از منافع علیای کشور اطمینان دادند.بعداز سخنان راتب زاد، سیداسمعیل مبلغ و آصف آهنگ درحالیکه عمل وکلای مرتجع را تقبیح نمودند از شهامت و موضع اصولی و وطندوستانه ی  داکتر راتب زاد و همرزمان دلیرش به نیکویی یاد نمودند.

خاطرات من ازاین مادرگرامی و رهبرعزیز ما بی نهایت زیاد وفراموش ناشدنی است اما افسوس که این خاطرات و آرمانهای جاودانه ی را که آنها داشتند و به ما بصورت امانت واگذار نموده اند ما باخود به زیرخاک میبریم وکمتر توانستیم آنرا عملی نمائیم.

هرچند داکتر راتب زاد دیگر درمیان مانیست و چند روزی میشود مارا در عزای نبود خود نشانده اند اما اندیشه های والای انسانی ومترقی اش همیشگی و جاوید است و امیدوارهستیم روزی غبارتیره جنگ و وحشت و تعصب و تبلیغات سوء دشمنان ترقی وتعالی کشور از میان رفته و مردم ما این شخصیت های خویش را بادید علمی و تحلیلی مناسب شناخته وپی به اهمیت وجودی و فکری شان برده و از نظریات نیکوی شان در راه رسیدن به مدارج عالی ترقی و بهروزی این سرزمین استفاده نمایند.

زندهگینامه دوکتورس اناهیتا راتبزاد

دریغا که می‌برد امواج ایام           عزیزان ما را زما آرام آرام

 رویداد‌های تاریخی گاهی آن‌چنان با نام افراد تلاقی پیدا می‌کنند؛ که اشاره به یک نام خاص، مخاطب را به یاد یک دوره تاریخی می‌اندازد. در تاریخ معاصر افغانستان نام «اناهیتا راتبزاد» یادآور کارنامه‌های حزب دموکراتیک خلق افغانستان و جنبش دموکراتیک زنان به‌مثابه نیروی گسترده اجتماعی است، که او یکی از بنیان ‌گذاران آن بود.

 بررسی زنده‌گی و کارنامه سیاسی اناهیتا راتبزاد، فقط برای زیست ‌نگاری یک شخص نیست، بلکه بررسی و نقد بخشی از تاریخ کشوری با نام افغانستان است؛ و اگر بگویم ‌سوانح ایام عمر «اناهیتا راتبزاد»، خود فهرستی است از مصائب روزگار ما‌، غلط نه گفته‌ایم.

 او در کوهپایه‌های ولسوالی گل دره ولایت کابل در یک خانواده اهل نظر و سیاست در سال (۱۹۳۱) زاده شده است. ميگويند، سال‌ها قبل شخصيت فرهنگی‌یی در كابل زنده‌گی می‌کرد كه او را، احمد راتب (باقی) می‌گفتند. او شخصیتی بوده دارای فرهنگ عالی، فهم و بينش بالای سياسی و خواهر زاده محمود طرزی می‌شد زيرا مادر راتب خان، عمه ملكه ثريا، خانم امير امان الله خان بوده است؛ که گویا به فامیل اعلیحضرت امان الله خان قرابتی داشتند احمد راتب (باقی)، اخباری بنام (نسيم سحر) را نشر می‌کرد كه دارای افكار و عقاید وطن‌پرستانه بود. (نسيم سحر) فقط سيزده شماره منتشر شد و بعداً توقيف گرديد.

 استبداد هاشم خانی، با دستان خون آلود، گلوی احمد راتب پدر داكتر اناهيتا را نیز فشرد و بعدی ربوده شدنش به‌وسیله پوليس حكومت شاهی، تا امروز كسی نمی‌داند كه در كجا و چطور نابود گرديده و دفن خاك شد.

  ميگويند محترم راتب قبلاً با دختری ازدواج نموده بود كه (زليخا) نام داشت و از پنجشير بود، و وقتی خانمش باردار می‌گردد، او را به گلدره كابل می‌فرستد و چندی بعد صاحب دختری می‌شود كه نامش را (اناهيتا) می‌گذارند. مادر اناهيتا، بعد از آنكه نوزادش چهل روزه می‌شود به كابل برمی‌گردد.

 از شادروان، احمد راتب باقی، شخصيتی كه به‌وسیله استبداد آن‌وقت مفقودالاثر گرديد، دو فرزند بنام‌های اناهيتا راتب زاد و احمد جواد راتب، باقی مانده است. شخص دوکتور اناهيتا راتب زاد كه در هنگام سر به نيست شدن پدرشان، يكنيم ساله بودند، چهره پدرشان را به خاطر نداشتند اناهیتا و احمد جواد که هر دو با حمایت مامای بوت دوز پیشه و عیارشان، بزرگ شدند. آناهیتای كوچك را با مادرش، به خانه مامايش محمد رسول بوت دوز می‌برند كه در زیر مخزن آب نو آباد ده افغانان كابل واقع شده بود. خود محمد رسول بوت دوز که درهمان کوچه دوكان بوت دوزی کوچکی داشت؛ از طريق بوت دوزی مخارج زنده‌گی فاميلش را تهيه می‌کرد. ميگويند رسول بوت دوز شخص نهايت رووف و مهربان بود و خصوصیت‌های مردانگی و گذشت داشت و خواهر و خواهر زاده‌اش را با مهر و محبت فراوان قدر می‌کرد و اساساً آناهیتایی كه بعداً «دوكتورس اناهيتا راتب» زاد شد، در خانه مامای بوت دوزش بزرگ شد و رشد يافت.

 اناهيتا، در چنین فضا و شرایطی رشد می‌کند، بزرگ می‌شود و تحصیل می‌کند و به سياست رو می‌آورد. راتب زاد در سال ۱۹۵۷ فارغ لیسه ملالی بوده در شیکاگو سه سال درس نرسنگ و قابله گی را در همان‌جا خوانده و در فاکولته قابله گی کابل، سمت استادی را داشتند، که بعدتر توانست پوهنځی طب کابل را در سال ۱۹۶۳ ترسایی به اتمام برساند. او اولین زن داکتر در افغانستان بود او با داشتن سابقه مبارزه پدر، بعد ناپديد شدن پدر و تماشای محيط ترس و رعب، خيانت و ظلم، تبعيض و بيداد و عقب‌مانده‌گی و تحقیر مردم به‌وسیله ستمگران حكومتی و غیر حکومتی، راه مبارزه را در پيش می‌گیرد و در اين راه مقدس، نامش را مصداقيت می‌بخشد و به الگوی پايداری و استقامت، مبارزه و تسلیم ناپذيری در برابر سلطنت، امپرياليزم و ارتجاع سياه مبدل می‌گردد؛ و پرچم مبارزه عدالت خواهی برای وطن را با درفش طلب برابری حقوق زنان با مردان در کلیه عرصه‌های زنده‌گی يكی می‌سازد؛ و بدوش می‌کشد و بلااثر آن زحمات و مشقات در جمله زنان مبارز و نامدار جهان جا می‌گیرد و حرمت می‌شود.

 او به وزارت‌های امور اجتماعی، وزارت صحت عامه، تحصیلات عالی، اطلاعات و فرهنگ، و سفیر افغانستان در یوگوسلاویا، ریاست سازمان صلح و همبستگی، دوستی جمهوری دموکراتیک افغانستان، سازمان همبستگی با خلق‌های آسیا و افریقا «اپسو» راه یافت و در بیشتر از صد کنفرانس در خارج از کشور اشتراک نمود. او سال‌های زیادی عضویت کمیته مرکزی و پنج سال عضویت دفتر سیاسی حزب را داشت.

 اناهیتا راتب زاد همراه با رقیه حبیب «ابوبکر»، معصومه عصمتی و خدیجه احراری (چهار زن برنده در انتخابات پارلمان ۱۹۶۵) توانست به دوره دوازدهم پارلمان راه بیابد. در چهار ضلعی فراکسیون چپ پارلمان، رنگ برجسته‌ای او در پهلوی ببرک کارمل نمادین ترمینمایید.

 اگر با ديدی بدون تعصب‌های كور قومی، زبانی و گروهی به مسايل افغانستان، مبارزات زن‌ها و نقش زنان مبارز نگاه كنيم، نقش و اثر بزرگی كه دوكتورس اناهيتا راتبزاد در امر بيداری، تشكل و دفاع از حقوق زنان، ادا نموده است را خيلی بزرگ و درخشان می‌یابیم.

 داكتر اناهيتا، مبارز زن كم نظير وطن ماست كه تمام زنده‌گی خود را وقف مبارزه بر ضد بی‌عدالتی‌ها و نابرابری‌های قومی، زبانی و جنسی نموده و بارها مورد تهديد قرار گرفته و حتا در سال ۱۳۴۵ خورشیدی به‌وسیله نماينده گان سلطنت و ارتجاع راست افراطی در داخل پارلمان وقت كه خود ايشان نیز در آن «نماينده مردم!» بودند، تا سرحد مرگ مورد لت و کوب وحشيانه قرار گرفت؛ اما يك لحظه از دفاع مظلومان و محکومان وطنش وجهان دست بردار نشده باایمان و اخلاص نسبت به انسان‌های زحمت كش رزمیده است. او سیاست مدار هومانیست و وطن دوست، ترقی خواه و باورمند به عدالت اجتماعی بود. زنده ياد دوکتور اناهیتا راتب زاد نه تنها به دردها و رنج‌های مردم وطنش آشنا بود؛ بل خود نیز فرزند درد و رنج و مادر بزرگوارش از تبار زحمتکشان بود. از این‌رو در تمام حیات سیاسی خويش چون کوه استوار، بی هیچ‌گونه تزلزل و انحراف، برای بهروزی، سعادت و رفاه مردم رنجديده افغانستان مبارزه کرد. با باورها و ارزش‌های بزرگ انسانی‌اش باافتخار و سربلندی زيست. او يک انسان فروتن، با تهذيب، نیک انديش و نیک کردار، زن فرزانه و مادر مهربان بود.

 راتبزاد با محترم داکتر اکرام الدین کاکر پیوند زنده‌گی بستند که ثمره زنده‌گی‌شان سه فرزند هریک رفیق جمیله ناهید ـ بریالی و دو پسر ارشدشان عبدالله تاش کاکړ و کنشکا کاکړ می‌باشند.

 دوکتور راتب زاد در ۱۹۹۲ م پس از سقوط دولت جمهوری افغانستان مجبور به ترک کشور گردید و برای ۳ سال در کشور هندوستان به سر برده و بعد از آن در ۱۹۹۶ م در جمهوری المان فدرال پناهنده شد.

 با اندوه فراوان زنده ياد دوکتور اناهیتا راتب زاد شام هفتم سپتمبر ۲۰۱۴ م با زنده‌گی وداع گفت. بنا بر توصیه‌شان و با ارج و حرمت بی‌پایان مردم و جامعه سیاسی و فرهنگی وطن در کابل احترامانه به خاک سپرده شد.