پوهاند داکتر سهیلا صدیق در شفاخانه سردار محمد داوود تحت درمان و مراقبت صحی قرار دارد

 

سهیلا صدیق به تاریخ ۲۰ حوت سال ۱۳۲۷ خورشیدی، در ساحه باغ نواب شهر کهنه کابل قدیم در دامان یک فامیل منور و نامور ولایت کندهار چشم به دنیا گشود. پدرش محمد صدیق خان، سالیانی والی قندهار، فراه و هرات بود. مدتی ریاست سره‌میاشت و سمت شاروالی کابل را نیز به عهده داشت.

 مادرش که در مکتب امانیه درس خوانده بود، دخترانش را درس می‌داد و به فراگیری هنر برادر خویش، استاد برشنا، نقاش چیره دست، هنرمند و کمپوزیتور کشور، عشق می‌ورزید. این خانم روشنفکر در رواق خانواده خویش شش شمع به نام‌های ذکیه، فهیمه، مستوره، سهیلا، صدیقه و آمنه روشن کرد. محمد صدیق به آرزوی پسر بود، پسر را وارث نام و نشان و ادامه دهنده راه و رسم پدر می‌دانست. ولی خداوند بازهم چلچراغی را به کلبه و کاشانه آن‌ها عنایت کرد که او را سهیلا نام نهادند. سهیلا مایه فخر و مباهات پدر شد، نام پدر را تخلص برگزید و من‌حیث انسان نیکوکار چنان زیست و به درد و آلام مردم شتافت که والدینش همواره دعای خیر و آمرزش بردند.

 سهیلا صدیق بعد از فراغت از لیسه ملالی شهر کابل به درجه عالی، به فاکولته طب کابل راه یافت و بعد از دو سال تحصیل در فاکولته طب کابل با استفاده از یک بورس تحصیلی به خارج کشور رهسپار گردید. بعد از فراغت از انستیتیوت دو لتی طب نمبر یک ماسکو شامل دوره تحصیلات اسپیرانتوری گردید که در ماه عقرب سال 1354 با اخذ دیپلوم پی اچ دی در رشته جراحی عمومی فارغ‌التحصیل و به کشورش بازگشت و کمر خدمت به وطن و مردمش بست.

 هنگامی‌که او به افغانستان برگشت، زمان زمامداری داوود خان بود. وزارت صحت عامه وقت او را بنا بر ضرورت و لزوم دید مقامات به‌طور خدمتی به شفاخانه شهید محمد داود خان (اکادمی علوم طبی اردو/ چهارصد بستر) معرفی نمودند. او در اجرای وظایف محوله از خود چنان شایستگی، لیاقت و کفایت کاری تبارز داد که طرف توجه رهبری شفاخانه متذکره قرار گرفت. ریاست شفاخانه از طریق وزارت دفاع ملی خواستار ادامه کار او شد. سهیلا صدیق حسب تعدیل رتبه از ملکی به نظامی با رتبه جگتورنی، خدمتگار دایمی مردم در بخش نظامی شد.

 پوهاند سهیلا صدیق تا سال ۱۳۵۷ در سرویس جراحی عمومی توظیف و در سال ۱۳۵۷ به حیث آمر سرویس عملیات خانه شفاخانه مرکزی اردو تقرر حاصل نمود.

 او من‌حیث داکتر متخصص جراحی، پله‌های نردبان نظامی را یکی پی دیگری بالا رفت و سرانجام در زمان حکومت جمهوری افغانستان به رتبه برید جنرالی ارتقا کرد. به‌پاس خدمات شایسته‌اش، حایز تقدیرنامه‌ها، نشان‌ها و مدال‌های ستوری درجه اول، ستوری درجه دوم، ستوری درجه سوم، شه خدمت، شجاعت، نشان عالی سید جمال‌الدین افغان و ... گردید. پوهاند سهیلا صدیق مدتی وظیفه معاونیت شوراى سرتاسری زنان افغانستان را در کارنامه خود دارد.

 او در بدترین شرایط خونین که غریو راکت‌ها از بام تا شام دل‌های شهروندان کابل را به لرزه می‌انداخت، در و دیوار و برج و تعمیر شهر را می‌کوفت و ویرانه می‌ساخت، هرکس با کوله باری از این شهر فرار می‌کرد، شجاعانه و عاشقانه در کنار مردمی که جز صبر دیگر هیچ راه و چاره نداشتند، با استواری و متانت ایستاد. مدعیان دروغین خدمت به بشر، شهروندان را با خمپاره‌ها دریدند. سهیلا صدیق، زخمی‌های تکه و پاره را می‌دوخت و مرهم می‌نهاد. او وسیله حیات دوباره بود. بدون احساس خستگی از پشت میز عملیات داشته‌های علمی خود را در خدمت مجروحین و مریضان قرار داد.

 در سال ۱۳۷۲ به حیث سرجراح شفاخانه و در سال ۱۳۷۳ به حیث قوماندان اکادمی علوم طبی ایفای وظیفه نموده است.

 دسپلین پذیری و کرکتر سخت‌گیرانه وی در مقابل آن عده از دوکتورانی که قوانین عام طبابت جراحی و عملیات خانه را مراعات نمی‌کردند زبانزد جامعه طبی افغانستان است.

 سهیلا صدیق متخصص جراحی عمومی که رتبه علمی پوهاند دارد، طی مدت کار خویش در بیش از ۲۰۰۰ عملیات مختلف جراحی بطنی فعالانه سهم گرفته و در بخش جراحی حرب تجربه و اندوخته‌های علمی خود را به شاگردان خود آموزش داده است. کار اختصاصی او دوختن طحال (تلی) است که در این کار ید طولا و قابلیت بی‌همتا دارد. با جرأت مسلکی و عشق به حیات انسان کار کرده، با کاردهای تیز جراحی، حیات صدها انسان را از خطر مرگ نجات بخشیده است.

 پوهاند سهیلا صدیق در زمان طالبان آمر سرویس اناثیه و استاد محصلین طب عالی بود.

 به مناسبت هشتم مارچ سال ۱۳۸۰ خورشیدی به رتبه دگر جنرالی ارتقا نمود.

 پوهاند داکتر سهیلا صدیق یکی از دو دگرجنرال اناث در اردوی کشورهای منطقه است که به این قله شامخ نظامی رسیده و با همت و درایت عالی توانسته بر این تلقینات پوسیده که زنان مخلوق عاجز و ناتوان‌اند، خط بطلان بکشد. او یگانه پوهاند زن در مسلک صحیه در بخش نظامی است. شانه‌های او مزین با کرچ و شمشیر است.

 در سال ۱۳۸۱ به حیث وزیر صحت عامه ج. ا.ا عضو کابینه گردید و از سال ۱۳۸۴ به حیث وزیر مشاور در بست خارج رتبه در امور صحی ج.ا.ا پذیرفته شد.

 هنگامی‌که یکی از ژورنالیستان از بابت تهیه مصاحبه به سراغ جنرال سهیلا به شفاخانه اکادمی علوم طبی رفت، او را با کلاه و چپن سفید که سمبول صلح و صفا، صداقت و شفقت است، ملبس یافت. او برای عملیات آماده گی می‌گرفت و در تکاپوی نجات انسان از هیولای مرگ بود. از ناگزیری وعده به فردا نهاد. ژورنالیست دید که تیغ‌ها و کاردهای تیز و بران در صورتی که در دست قاتل و قصاب و جلاد نباشد، وسیله نجات انسان شده می‌تواند.

 او به کار خود می‌بالد و نجات دادن انسان را از عذاب دردها در زمره عبادات محسوب می‌نماید. او می‌گوید که: من اولین عملیات خود را از اپندکتومی آغاز کردم، در کار خود هرگز به مسایل سیاسی، تعصب و تبعیض تمایل نداشتم و ندارم. وصایای والدین به‌خصوص پدرم هنوز در گوشم طنین دارد که به همه افغانستان تعلق دارید، افغانی فکر کنید. افغانی کار کنید.

 جنرال سهیلا صدیق در پاسخ به این سؤال که موقف و مقام زن در نظام موجود چگونه است؟ توضیح داد: انصافاً که حالا زن، خیلی قابل قدر شده، به مقامات رهبری و تصمیم گیری راه یافته، دولت در صدد ارتقای توانمندی و ظرفیت‌های زنان است. زنان را در صفوف اردوی ج.ا.ا خیلی ارج می‌گذارند و قدر می‌دهند. روی همرفته زمینه‌ها و فرصت‌های خوب برای رشد و رفاه زنان فراهم شده است. حالا دیگر وقت آن است که زنان با حضور و مشارکت فعال خویش در همه عرصه‌های زندگی نقش خویش را ایفا نمایند. دیگر منتظر کمک‌های سخاوتمندانه نباشند، متکی به خود شوند. درک و احساس اعتماد و اطمینان به خویشتن را در خود بپرورانند.

 از خاطرات خود می‌گوید: وقتی من از مسکو دیپلوم تخصص خود را آوردم، مادرم به من یک قاب ساعت بخشش داد که هرگز یادم نمی‌رود. خداوند او را بیامرزد، مقام روح و روان او جنت فردوس باشد، تحفه او برایم خیلی مشوق و با اهمیت، بالاتر ازهر تقدیرنامه و مدال بود.

 بنا بر گرفتاری‌های زیاد تحصیلی و اشتغال، ازدواج نکرد.

 او به زبان‌های فارسی دری، پشتو و روسی تسلط دارد. به اکثر ولایات کشور سفر نموده، با مردم و کشور خود آشنایی دارد. به کشورهای ایالات متحده امریکا، روسیه، چین، عربستان صعودی، ایران، اندونیزیا، آلمان و هنگری سفرهای رسمی کاری و تحصیلی نموده، یک شخص جهان دیده است.

 جنرال سهیلا صدیق سی سال قبل، در سال ۱۳۶۸ طی یک مصاحبه با خانم لیلای لیدا خبرنگار مجله وزین سباوون گفته بود: { پیر و کرکری شده ام، ولی هنوز خود را پیر نمی‌دانم، در کار با دیگران مسابقه می‌دهم}. او در پاسخ به سؤال دیگر لیدا که چند سال دیگر به همین توانمندی کار خواهید توانست، گفته بود: {من ناشکن هستم، دو سال دیگر خوب کار می‌توانم، بعد از آن خدا مهربان است}. پوهاند سهیلا صدیق در رابطه با همکاران نزدیک خود از داکتر صاحبان محترم اسلم رامکی، موسی وردک، عبدالرزاق سیاووش، نثار احمد صدیقی، نورالله یعقوبی و احمد شاه طغیان نام برد.

 سه دهه گذشت و جنرال سهیلا اکنون همان سهیلایی نیست که دیده بودیم: قامت رسا، چشمان نافذ، دستان گرم، سلام و کلام خوش، جوش و جاذبه کار در دل ندارد. سهیلا صدیق، تاکنون ازدواج نکرده‌ است و از نزدیکانش هم کسی در کابل نیست.

 متأسفانه از مدت چهار و نیم سال بدین سو او به مریضی زوال حافظه یا الزایمر گرفتار شده است. بعد از ظهور علایم ابتدایی الزایمر که یاد فراموشی و تغییر کرکتر است، چون هیچ یک از اقارب پوهاند صاحب در افغانستان زندگی نمی‌کرد، ضمنن نرسنگ فامیلی و سناتوریم کهن‌سالان در کشور وجود ندارد، رییس جمهور افغانستان هدایت داد که: به‌پاس خدمات شایسته و سابقه این زن شجاع نظامی و دوکتور مهربان، تمام شرایط تداوی، زندگی عادی و مراقبت دوامدار پوهاند دوکتور سهیلا صدیق را شفاخانه سردار محمد داوود بدون محدودیت زمانی به عهده داشته باشد که از همان زمان تا کنون در بستر مریضی درین شفاخانه تحت مراقبت طبی و نرسنگ قرار دارد.

 به‌پاس خدمات شایسته پوهاند داکتر سهیلا صدیق به تاریخ نهم ماه میزان سال ۱۳۹۸ شفاخانه نسایی ولادی در اکادمی علوم طبی بنام سهیلا صدیق توسط رییس جمهور افغانستان افتتاح گردید.

 خواهران سهیلا صدیق: ذکیه جان معاون لیسه ملالی و فهیمه جان معلم لیسه زرغونه شهر کابل حالا در ایالات متحده امریکا با خانواده‌های خویش زنده گی دارند.

 مستوره عزیز سلطان دارنده تحصیلات عالی در رشته نسایی- ولادی و استاد فاکولته طب کابل، فعلاً در امریکا زندگی می‌کند. (اکنون در مورد ذکیه جان، فهیمه جان و مستوره جان معلومات دقیق نداریم). صدیقه جان که دارنده دیپلوم عالی انجنیری استاد دیپارتمنت ساختمانی انستیتیوت پولی تخنیک کابل بود، از اثر مریضی که عاید حالش گردید، سال‌های قبل در کابل فوت نمود.

 آمنه، خواهر خوردش با خانواده خویش در استرالیا زندگی دارد.

 قابل ذکر است که در سال ۱۳۹۳ در مراسم تجلیل از هشت مارچ (روز جهانی زن) که در وزارت صحت عامه برگزار شده بود تالار کنفرانس جدید بنام دگر جنرال پوهاند داکتر سهیلا صدیق نیز افتتاح شد.

 وزیر صحت عامه در هنگام افتتاح این تالار گفت: خانم داکتر سهیلا صدیق اولین زنی بود که بعد از سقوط رژیم طالبان به‌عنوان وزیر صحت عامه شروع به کار کرد، وزیر صحت عامه افزود: داکتر سهیلا صدیق اولین وزیر وزارت صحت عامه بود که بعد از زمان طالبان افتخار احیاء و بازنگری سیستم صحی و ایجاد برنامه‌های خدمات اساسی صحی و خدمات اساسی شفاخانه‌ای در کشور به او بر می‌گردد.