در این اواخر رهبری وزارت تجارت و صنایع افغانستان بخاطر کسب عضویت در بازار باز و سازمان جهانی تجارت اظهار خوشبینی نمودهاند. مردم و آگاهان امور میگویند هدف از داخل شدن به عضویت این سازمان جهانی چه بوده و دولت چه کاری را میتواند بخاطر حمایت از رشد، انکشاف، بازاریابی تولیدات داخلی در صورت شامل شدن به سازمان متذکره انجام دهد؟
رئیس صنعتگران افغانستان به تاریخ 6/2/1394 از طریق کابل نیوز شامل شدن در این سازمان را در حال حاضر خطرناک ترین حربه بر تولیدات داخلی خواند از ریس جمهور و رییس اجرائیه، وزرا، اعضای پارلمان تقاضا نمود که تا مساعد شدن شرایط کشور از شامل شدن دولت افغانستان به سازمان متذکره جلوگیری به عمل آورند.
آگاهان امور را عقیده برآنست برای کشورهای کوچک و بزرگ در حال حاضر که دارای تولیدات مختلف میباشند و با تولیدات خارجی رقابت سالم را انجام داده میتوانند شامل شدن در سازمان متذکره یک گام مثبت خواهد بود. در مورد کشور ما در شرایط فعلی کسب عضویت در سازمان جهانی مؤثر نمیباشد زیرا که به تولیدات داخلی از جمله تولیدات صنایع کوچک و متوسط، صنایعدستی، زراعت، مالداری، باغداری، طی چهارده سال اخیر به نسبت افزایش جنگ اعلان ناشده و تحمیلی از خارج و عدم حمایت از تولیدات داخلی، تثبیت مالیات غیرعادلانه ضربات مهلک وارد گردیده بسیاری از آنها در حال نابودی است.
با وجود تقاضاهای اصناف، پیشهوران، تاجران و صادرکنندهگان تا هنوز راههای ترانزیتی را کشورهای همسایه غرض صادرات تولیدات داخلی باز نکردهاند. بازیها و فشارهای بانک جهانی و صندوق وجهی پول سبب شده ک کشور ما به کشور مصرفی و تهیهکننده موادخام کشورهای منطقه و جهان مبدل گردد. اظهار نگرانی اشرف غنی در ملاقات با سرمایهداران هندی در جریان سفرش به این کشور از ناحیه افزایش سی برابر تورید اجناس و مواد خارجی نسبت به داخلی اثبات ادعای ماست! لیلام نمودن صدها دستگاه تولیدی، خدماتی، تجارتی، دولتی و مختلط، زیر نام خصوصیسازی، ورشکست شدن دهها دستگاه تولیدی، خدماتی، تجارتی، سبب شده که هزاران تن از کارگران و کارمندان ماهر آن به کشورهای منطقه و جهان با قبول توهین، تحقیر، مهاجرت نمایند و بسیاری از آنها قربانی هوسهای قاچاقبران انسانها شده و در کشورهای جهان در حال بیسرنوشتی به سر میبرند. نشر و پخش بانک نوتهای جعلی افغانی در پاکستان، عدم حمایت از تولیدات داخلی، فرار سرمایه سبب پایین آمدن پول افغانی در کشور گردیده در ولایات جنوبی و شرقی به شمول شهر کابل اکثریت معاملات به واسطه اسعار خارجی صورت میگیرد. دستگاههای بزرگ کوچک تولیدی در حال ورشکست بوده فرار مغزها و سرمایه به خارج کشور روبه افزایش بوده مردم از ناحیه افزایش بیکاری، بیماری، فقر گسترده، ناامنیها به ستوه آمده با تأسف به نسبت تشدید شدن جنگهای خونین در اکثریت ولایات نبود امنیت در شهرها جذب سرمایه خارجی وجود ندارد.
با وجودی که در اخیر ربع سال 1393 و آغاز سال 1394 اتحادیه ملی پیشهوران افغانستان به همکاری معینیت تخنیکی وزارت معارف و مؤسسه GIZ – TVET بخاطر انکشاف ظرفیتها، سیستم استاد – شاگردی را در افغانستان آغاز نموده درسهای آن در انستیتوت آغاز شده اما در اکثریت بخشهای تولیدی تولیدات به شکل سنتی آن ادامه دارد از همین لحاظ در بسیاری از مارکیتهای جهانی تولیدات ما کمتر بازار دارد. بلند بودن کرایه ترانسپورتهای هوایی نیز از عواملیاند که نمیتوان تولیدات خویش را به بازارهای جهان صادر نمود پرداخت کرایههای گزاف نیز از عواملیاند که مؤلدین نتوانستهاند در مارکیتهای داخلی راه پیدا نمایند به تقویه جنبش کوپراتیف که در انسجام نیروهای پراگنده تهیه موادخام، بازاریابی تولیدات داخلی، تهیه قرضه و خریداری ماشینآلات و مواد مورد ضرورت اثرگذار میباشد نه تنها توجه نشده بلکه اجازه فعالیت در داوطلبیها برای هیئتمدیره آن زیر بهانه مختلف داده نشده است. منابع قرضه دهنده با ربح عادلانه اصلاً وجود ندارد و سایر مشکلات و موانع سبب شده که ما بخاطر صادرات گامهای مؤثر و سازنده برداشته نتوانیم.
درحالیکه عاید یا درآمد ملی به اساس رشد، انکشاف، بازاریابی تولیدات داخلی، معادن، جنگلات مالداری، دامپروری، صنعت، صنایعدستی، زراعت، و جلب جهانگردان به دست میاید با تأسف گردانندهگان بجای توجه به رشد موضوعات فوق بالای بلند بردن مالیات کمرشکن و غیرعادلانه پافشاری نموده و مینمایند درحالیکه در علم اقتصاد جمعآوری مالیات کمرشکن و غیرعادلانه عاید و درآمد ملی محسوب نشده بلکه یک فشار در زندگی مستهلکین میباشد.
به باور ما اگر مسئولین واقعاً خواهان رشد، انکشاف و بازاریابی تولیدات داخلی میباشند قبل از شامل شدن در سازمان جهانی تجارت زمینه را برای رشد، انکشاف، بازاریابی تولیدات داخلی بخاطر انجام رقابت سالم با مواد و اجناس خارجی در کشور مساعد سازند.
بر علاوه امنیت، موارد ذیل که مفید برای رشد، انکشاف و بازاریابی ثابتشده میتواند از این قرار است:
1. طرح استراتیژی علمی، انطباقی، اقتصادی و مالی بخاطر جلوگیری از تورید اجناس، مواد بیکیفیت، کم کیفیت، غیرضروری، تجملی، یا اجناس و موادی که در داخل کشور تولید خواستهای هموطنان ما را مرفوع میسازد.
2. جلوگیری از فرار سرمایه، پخش و نشر بانک نوتهای جعلی در خارج کشور و پول شویی
3. بلند بردن مهارتهای مسلکی بخاطر بلند بردن کیفیت تولیدات داخلی و از بین بردن تمام موانع که سبب مشکلات تولیدات داخلی و صادرات در کشور گردیده از جمله نبود برق، زمین، ماشینآلات، مواد مؤثر ضرورت، ترانسپورتهای زمینی، هوایی، ترانزیت در کشورهای منطقه و جهان و تسهیلات لازم برای صادرکنندهگان تولیدات داخلی و غیره. جلوگیری از تاراج ثروتهای مادی و معنوی کشور از جمله معادن، جنگلات، احیاء و بازسازی واقعی، هزاران دستگاههای تولیدی خدماتی، تجارتی، دولتی و مختلط.
در صورت عدم رعایت موضوعات فوق و شامل شدن در سازمانهای جهانی تجارت مسئولین تسهیلات مورد نیاز را برای صادرکنندهگان خویش داده نمیتواند زیرا که اتخاذ تصامیم اکثریت تسهیلات از طرف سازمان جهانی تجارت ممنوع میباشد و ما در این رابطه آزادی خود را از دست خواهیم داد زیرا که تصامیم سیاسی، تجارتی، در ژنو سویس گرفته میشود و نه در کابل افغانستان.
از این لحاظ ضرورت به شامل شدن در حال حاضر نیاز نبوده در صورت شامل شدن بازنده خواهیم بود و منفعت از آن گرفته نمیتوانیم و این بازی در شرایط فعلی برای افغانستان مؤثر نبوده با وجود تولیدات صنعتیای که در کشور داریم در حال حاضر توان رقابت سالم را در بازارهای جهانی نداریم به ورشکستگی مواجه خواهیم شد دروازههای فابریکه موجود نیز مسدود خواهد گردید کشور ما از این بیشتر به بازار مصرفی کشورهای منطقه و جهان مبدل خواهد گردید. از این لحاظ پیامد شامل شدن در سازمان جهانی پیامد ناگواری را در پی خواهد داشت.
ثور 1394