در تاریکی بزاده و بس روشنی فشاند                                                                                                 در تاریکی برفت وزخود روشنی بماند

(مواج)

کنفرانس علمی به منظور بزرگداشت و ارجگذاری از شخصیت زنده یاد اناهیتا راتبزاد این استوره مبارزه و شجاعت، بانوی اول اندیشه و سیاست به تاریخ 29 نوامبر روز شنبه به ابتکار و میزبانی شورای سراسری زنان افغان در هالند، همکاری مشترک نهادهای افغانی، شخصیت های مستقل، پیشکسوتان جنبش زنان، فعالان سیاسی، دانشمندان و علاقمندان که تعدادشان در حدود صد تن میرسید در شهر آرنهم کشور هالند دایر گردید.

کار کنفرانس با گوینده‌گی نطاق شناخته‌شده محترمه جمیله زمان انوری آغازشد، سپس بانو سهیلا زحمت مسوول شورای ز. ا. در هالند، محترم ولی محمد شاهپور رییس اتحادیه انجمن افغان‌ها در هالند، محترمه داکتر فهیمه پوپل، محترم عبدالبصیر دهزاد رییس شورای کشوری حزب مردم در هالند، محترمه عزیزه عنایت شاعر و نویسنده توانا، محترم حبیب منگل فعال سیاسی، محترمه لطیفه بهادر، محترمه فاطمه صیامی شاعره و نطاق، محترم ضمیر شوخک از همکاران اسبق سازمان دموکراتیک جوانان، محترمه داکتر شفیقه رزمنده معاون همایش اروپایی و یکتن از همکاران سابق زنده‌یاد داکتر اناهیتا راتبزاد، محترمه فتانه مقتدر شاعر و نطاق، محترمه مرضیه جهش سابق مسؤول کمیسیون شهدا و معلولین س.د.ز.ا، محترمه پروین احسامی، محترم داکتر نجیب الله میسر، محترم مزمل مقتدر، محترمه زلیخا پوپل فعال سیاسی و اجتماعی، محترم سعیده طلوع معاون شورای ز.ا. در هالند، محترم جنرال صلاح الدین صلاح و محترم رومان بریالی بیانات خودرا در مورد شخصیت مبارز نستوه، سخنور جسور، یکی از پیش‌گامان جنبش دموکراتیک و بخصوص بنیادگذار جنبش زنان درافغانستان زنده‌یاد داکتر اناهیتا راتبزاد و ویژه‌گی کارنامه‌های شان در عرصه‌های مختلف صحبت نمودند. تعدادی از شرک کننده‌گان از خاطرات کاری خود که باوی داشتند یادآور شدند، تعدادی هم اشعار شانرا که نمایانگر احساسات پاک و گرم شان نسبت به زنده‌یاد داکتر اناهیتا راتبزاد بود به خوانش گرفتند.

درضمن پیام های از مراجع و کشورهای مختلف بدین مناسبت مواصلت ورزیده است که در ذیل یادآور میشویم:

پیام ازطرف محترمه کریمه کشتمند عضو شورای رهبری و سکرترمسوول پیشین سازمان دموکراتیک زنان افغانستان

پیام محترمه بلقیس عمر سابق معاون شورای سراسری زنان

پیام محترمه سهیلا حسرت نظیمی ریس همایش اروپائی زنان

پیام محترمه نورضیا مسوول شورای کشوری زنان افغان در سویدن

پیام مجله وزین بانو ناشر اندیشه‌های زنان افغان در اروپا

پیام شورای کشوری زنان افغان در فنلند

پیام بنیاد فرهنگی اوستا در کشور اتریش

در ختم کار کنفرانس شرکت کننده‌گان به‌صرف عصریه که از طرف شورای سراسری زنان تهیه گردیده بود دعوت شدند.

 گزارش: سهیلا تاختس

پيام

همايش اروپایی زنان افغان به کنفرانس سپاس و قدردانی از شخصیت نستوه و مبارز زنده‌یاد داکتر اناهیتا راتبزاد در شهر آرنهم کشور هالند

ما از انسان و شخصيت  والايى قدرداني می‌کنیم كه قانون طبيعت او را از كنار ما ربود؛ اما او راه رفته‌اش را براى ما به نشاني گذاشته است.  ناهيد اناهيتا راتب زاد درد انسان جامعه‌ی ما را درك كرد، بيچاره‌گی و درمانده‌گی زن را در جامعه‌ی ما احساس كرد و عقب مانده‌گی در وطن ما را لمس كرد. او دانست كه با پيكار و مبارزه ميتوان به تغيير محيط اجتماعی  نايل شد و كاستی ها را به نفع افراد جامعه مرفوع ساخت.

داكتر اناهيتا راتب زاد در جامه‌ی معلم و آموزگار به تعليم و پرورش فرزندان وطن پرداخت، در چپن سفيدِ نرس و داكتر به تيمارداري بيماران شتافت و در چهره‌ی يك سياستمدار به تغيير سيستم به نفع تمامي افراد جامعه اعم از زن و مرد به رزم و پيكار شتافت. او از همه‌ی اين تلاش ها مؤفقانه بدر شد و به‌عنوان يك زن پيشتاز، الگوى هزاران زن جامعه‌ی  زن ستيز شد. 

داكتر اناهيتا راتب زاد اولين سازمان زنان افغانستان را بنيان گذاشت و خود فعالانه در تنوير دختران و زنان به خاطر مبارزه براى احياى حقوق شان به فعاليتِ گسترده پرداخت.

وى با استعداد سرشار و عشق و علاقه براى كسب علم سعی به خرج داد و آنرا راه رسيدن به اهداف والايش ميدانست. از همين رو در كسب علم بيشتر و بيشتر می‌کوشید و تا مدارج علي تخصصی خود را رسانيد بدینگونه باعث تشويق و ترغيب دگران نيز شد.   

داكتر راتب زاد با رسالتمندی مادرانه به پرورش فرزندانش  پرداخت و در پهلوی فرزندان دگر دختر مبارزى چون جميله ناهيد بريالى نيز به جامعه تقديم نمود كه امروز مشعل  راه مبارزه‌ی مادر را فروزان نگه داشته است و در راه حقوق زن  و رفاه فرزند افغان به‌پیش می‌رود.

 داکتر راتب زاد یکی از رهبران برجسته‌ی  (ح د خ ا) بود  و به حيث  اسطوره‌ی جنبش زنان باقی خواهد ماند. روانش شادباد.

همايش اروپايی زنان افغانستان

پیام شادباش

هیأت رهبری بنیاد فرهنگی اوستا

به مناسبت برگزاری «کنفرانس بخاطر بزرگداشت از شخصیت داکتر اناهیتا راتب زاد» درکشور شاهی هالند

دوستان گرانقدر،

راه‌اندازی «کنفرانس علمی بخاطر بزرگداشت از شخصیت داکتر راتب زاد» از سوی شورای سراسری زنان افغان در هالند اقدام نیکو و درخور ستایش بوده، بدون تردید می‌تواند درش ناسایی هرچه فزونتر این شخصیت برازنده تاریخ معاصر کشور کمک نماید.

جاویدان یاد داکتر راتب زاد از شمار اندک زنان کشور بود که در میدان های مختلف سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، امور دولتمداری، جنبش زنان و صلح کارهای بنیادی و بی‌مانندی را انجام داده و نام خود را با خط زرین در تاریخ کشور حک نموده است.

وی منحیث زن، مادر، پرستار، پزشک، سیاستمدار، نماینده برگزیده مردم در پارلمان، بنیادگذار جنبش دموکراتیک زنان افغانستان و س د ز ا، رهبری حزب دموکراتیک خلق افغانستان، رهبری سازمان صلح‌دوستی و همبستگی افغانستان، جنبش همبستگی با خلق‌های آسیا و افریقا (اپسو) و سایر مسوولیت های اجتماعی، فرهنگی و دیپلوماتیک سهم برازنده‌ای در بلند بردن سطح آگاهی و تلاش های روشنگرانه مردم؛ و نماینده گی شایسته از کشور داشته و از خود کارنامه‌ها و اندوخته‌های ارجمندی بجا مانده است. 

با باور و تکیه به دانش معاصر وی خواست ها و نیازمندی های زن افغان بخاطر رهایی از ستم اجتماعی و جنسیتی در جامعه عقب‌مانده و قرون‌وسطایی افغانستان را شناسایی، برجسته و در راه برآوردن آنها یکجا و همدوش با بانوان آگاه کشور تلاش نمود. نوشتن مقالات و بررسی های داهیانه از وضع زنان کشور و حضور فعال وی در بیشترین کنش های زن افغان نشانه مسوولیت پذیری و اثرگذاری این زن روشنگر و روشنفکر افغان بود. او در ده‌ها مقاله و نوشته بر برابری اقتصادی و اجتماعی زن افغان و مبارزه سازمان‌یافته و متشکل در این راه تاکید؛ و تلاش های بی‌مانندی را در پیاده نمودن این آماج ها به خرچ داده است.

بدون تردید بررسی و شناخت پهنه فعالیت و اثرگذاری این زن چندبعدی تاریخ معاصر کشور نیاز به کار پژوهشی دوامدار و عمیق دارد. ما راه‌اندازی کنفرانس ها و سمینار های علمی ـ پژوهشی بخاطر شناسایی هرچه بیشتر شخصیت و تلاش های بیمانند او؛ و نهاد های که اساس گذاشته و رهبری نمودند را سودمند دانسته برای شرکت کننده‌گان و سخنرانان این کنفرانس آرزوی پیروزی می‌نماییم.

سحر محسن زاده

به نماینده گی از هیأت رهبری بنیاد فرهنگی اوستا

جمهوری اتریش، ۲۸ نوامبر ۲۰۱۴ ترسایی

پیام همبستگی و همدردی

کریمه کشتمند عضو شورای رهبری و سکرتر مسئول پیشین سازمان دموکراتیک زنان افغانستان

به همایش گرامیداشت از شخصیت فرهیخته زنده‌یاد دوکتور اناهیتا راتبزاد:

هنگامی‌که در مراسم پد رود با پیکر شخصیت والای زنده‌یاد دوکتور اناهیتا راتبزاد در دورتموند کشور آلمان شرکت داشتم، یادواره نزدیک به نیم سده گذشته از شناخت، کار و همکاری با آن بانوی دلیر میهن‌پرست و مبارز آگاه و نستوه جنبش آزادی‌بخش زنان افغانستان، از ذهنم میگذشت. آری، پنجاه سال کار و مبارزه و اندیشه راهبردی که دوکتور اناهیتا راتبزاد در راه آزادی و برابری زنان رنجدیده افغانستان انجام داد. من از پنجاه سال پیش، از نخستین آشنایی با ایشان تا هنگامی‌که وی در راُ س سازمان زنان و من عضو هیأت رهبری سازمان در شورای مرکزی بودم و پس از کنفرانس سراسری زنان افغانستان امور اجرایی سازمان را به‌عنوان دبیر (سکرتر) مسئول نیز بر دوش داشتم، خاطره‌های زیادی برسر دارم. به یقین که این‌چنین احساس در ذهن و وجدان شمار زیادی از دوستان، همکاران، رفقا و پیروان راه مبارزه وی، زنده و بیدار هست.

من یکبار دیگر همبستگی و همدردی خویش را به شرکت‌کنندگان این همایش، به همه رفقا و دوستان و به‌ویژه به جمیله جان ناهید فرزند مبارز، فداکار و وفادار به آرمان های مادر مهربان خویش در وجود سازمان دموکراتیک زنان افغانستان، ابراز می‌دارم.

تفاوت بزرگی که به لحاظ شخصیت و مبارزه دوکتور اناهیتا راتبزاد با زنان نام‌آور پیشین دیگر در کشور وجود داشت، باور و بینش وی به‌کار جمعی و نیروی زندگی‌بخش سازماندهی بود. به این مناسبت دوکتور اناهیتا راتبزاد هیچگاه تنها نبوده است، بلکه پیوسته با دوستان و همکاران زیادی از فعالان زنان در درون سازمان و برون از آن کارکرد و نامش جاویدان شد. به اینگونه، وی نخستین بانوی انقلابی بود که پرچم مبارزه آزادی‌بخش زنان افغانستان را با دستان توانای یک سازمان انقلابی بلند کرد. البته این مبارزه در شرایط دشواری انجام گرفت که هنوز ارتجاع سیاسی در جامعه سنت‌گرای افغانستان تسلط داشت و امکانات برای پذیرش اندیشه‌های آزادی و برابری برای زنان اندک بود. سازمان دموکراتیک زنان افغانستان که رهبری جنبش سراسری زنان کشور را در دست گرفت، نه تنها این اندیشه‌های انسانی را ترویج کرد، بلکه بسیاری از آماج ها و برنامه‌های ترقی‌خواهانه را در زندگی اجتماعی تحقق بخشید.

باوجود گذشت سال های زیاد، هدف های والای سازمان و در مجموع، آرمان های آن شکست نخورده است. بنابر آن، من آرزومندی و باور خویش را ابراز می‌دارم که در شرایط نوین مساعد، بربنیاد ضرورت های زمان، نیروهای ترقی‌خواه دریک جنبش سراسری زنان بهم نزدیک خواهند شد و روزی درهم خواهند آمیخت. بدینگونه آرمان زنده‌یاد دوکتور اناهیتا راتبزاد نیز، برای همبستگی و فشردگی مبارزه دادخواهانه زنان و دستیابی به پیروزی های نوین، برآورده خواهد شد.

روان دوکتور اناهیتا راتبزاد شاد و یادش گرامی باد!

لندن: ٢٨ نوامبر ٢٠١٤

پیام

محترمه بلقیس عمر سابق معاون شورای سراسری زنان افغانستان عنوانی کنفرانس بزرگداشت از زنده‌یاد داکتر اناهیتا راتبزاد

مادران و خواهران ارجمند، دوستان عزیز!

به همه شما اشتراک کنندگان سمینار امروزی از صمیم قلب درود های صمیمانه می‌فرستم و کار پرباری برایتان درین راستا آرزوی مینمایم.

من با اندوه و تأثر فراوان خبر درگذشت دکتورس اناهیتا راتب زاد بنیادگذار جنبش دموکراتیک زنان افغانستان را از طریق وسایل اطلاعات جمعی افغانستان اگاهی حاصل نمودم، روحش شاد، یادش گرامی باد و برای همه بازماندگان و رهروان اندیشه‌های پر بارش عرض تسلیت مینمایم .

 داکتر اناهیتاراتب زاد که قسمت عظیم از زندگی سیاسی خود را وقف مبارزه در راه احیای حقوق زنان میهن نمود و همراه به او دوستان همرزم خود با قبول دشواری‌های فراوانی درین کوره‌راه نا منکشف گام گذاشت، زمینه آنرا فراهم ساخت که از مقام ویژه بین زنان کشور برخوردار گردد و از همین‌جاست که جای خالی داکتر اناهیتا راتب زاد در کنار زنان میهن بیشتر از همه محسوس است.

 این کمبود مرا هم بسان بسیاری از شما به یاد گذشته انداخت، به یاد ان زمانی که شخصاً افتخار آشنایی با داکتر اناهیتا راتبزاد را کسب نمودم و این اواسط دهه پنجاه هجری ـ خورشیدی بود یعنی زمانیکه شامل پوهنتون کابل شدم.

 من در دیدار های متعدد که با ایشان داشتم، پیوسته روی این مسأله تاکید مینمودند که «کتله وسیعی از زنان باید با ان سطح از اگاهی و شعور سیاسی برسند که خود برای اعاده حق خود به پا خیزند و موجودیت خود را به حیث انسان متساوی الحقوق در جامعه تثبیت نمایند و این راهیست بس طولانی و پر از خم و پیچ که بدون قربانی‌های فراوان میسر نخواهد شد و زنان ناگزیر اند که این راه را طی نمایند»

خواهران عزیز

گذشت این زمان طولانی که پر از دشواری‌ها، قربانی‌ها و فراز و نشیب های گوناگون بود، همراه با خود زنان کشور را نیز مثل فولاد آبدیده ساخت. زنان که در پیشاپیش حوادث بیشتر از همه قربانی دادند، با گوشت و پوست خود درک نمودند که برای گرفتن حق باید به پا خاست و برای ان مبارزه کرد و اصل تساوی حقوق تنها از همین طریق و با همت، وقف و برده باری زنان میسر است و بس.

 همراه با این واقعیت زمان ان نیز فرارسیده است که بخصوص نسل جوان ما با ارتقای هر چه بیشتر اگاهی خود، حوادثی را که بر سرنوشت‌شان اثرگذار است مهار کنند تا دیگر در برابر توطیه و بیداد نیروهای سیاه، مظلوم واقع نگردند

خوشبختانه امروز کم نیست تعداد انانی که ازین سطح بلند اگاهی برخوردار شده‌اند و دریافته‌اند که درین گردباد حوادث چگونه باید مقاومت کنند تا دیگر از پا نیفتند

درست همین نکته است که خفاشان «زن ستیز» را خشمگین میسازد و این خشم، به اشکال گوناگون خشونت و بی‌حرمتی در برابر زنان تبارز مینماید.

دوستان گرانقدر

این واقعیت تلخ برای همه ما هویدا است که افغانستان شرایط دشوار و پر چالشی را تجربه می‌کند و درین گیرودار پیچیده سیاسی، اقتصادی و اجتماعی زنان با دشواری‌های فراوانی روبرو اند. آنچه زنان کشور ما از سر می‌گذرانند، به‌مراتب وحشتناک‌تر از یک بی‌عدالتی معمولی اجتماعی است.

ظلم، استبداد و بی‌حرمتی بالای زنان چه در خانواده و چه در اجتماع به ان پیمانه صعودی خود رسیده است که تعدادی عم با شیوه‌های نادرستی، چون اتش زدن به خود و خودکشی در برابر ان قد علم میکنند و با فریاد در گلو خفه‌شده «آخر من انسانم» میخواهند که همه بخصوص زنان را تکان دهند

 اینجاست که جبر زمان وظایف سنگینی را روی دوش‌های زنان کشور می‌گذارند و از انان می‌طلبد که بسان همیش با گفتن «نه» در برابر خواست‌های شوم انانی که آرزوی مجدد محصور کردن زنان در چار دیوار خانه‌اند به پا خیزند و مقام شایسته‌ای اجتماعی و سیاسی خود را حراست کنند.

من هم مثل همه شما به این باورم که حق جای خود را می‌گیرد و ناحق با زباله‌دان تاریخ سپرده خواهد شد.

 به آرزوی موفقیت مجدد در کار سمینار شما، روح همه انانی را که به جاودانگی پیوسته‌اند شاد میخواهم.

با درود های مجدد

بلقیس عمر سابق ریس شورای زنان افغانستان

رفقا و دوستان عزیز!

امروز ما گرد هم جمع شدیم تا از شخصیت بزرگ تاریخ معاصر کشور، پیشتاز و پیشگام جنبش زن نتنها در کشور بلکه در منطقه تحت نام کنفرانس ناگفته‌ها را بیان نمایم. آنچه وی به زن افغان و جنبش زنان در کشور انجام داده با تدویر یکی دو کنفرانس نمی‌شود همه کارکرد های وی را به کاوش گرفت. قسمی که دوستان گفتند باید پژوهش و تحقیقات بیشتر در ین زمینه صورت گیرد؛ که من به صفت عضو حزب با چنین یک برنامه نتنها موافق بلکه در حمایت و هر آنچه بتوانم عملاً سهم خواهم گرفت. تجارب گران‌بهای وی برای نسل های بعدی زنان در کشور ارزش فراوان را خواهد داشت.

شادروان دوکتورس اناهیتا راتب زاد به مثابه یگانه شخصیت از قشر زن در درون جنبش چپ دموکراتیک کشور از ایجاد حزب دموکراتیک خلق با سهم شایسته خویش قهرمانانه رزمید و همزمان با ایجاد حزب در صدد ایجاد سازمان دموکراتیک زنان کشور شد البته این سازمان یک ریزرف مطمین برای حزب ما هم بود.

من امروز قصد ایراد بیانیه را درین مورد ندارم فقط می‌خواهم یکی از خاطره‌های فراموش ناشدنی را که از وی دارم به شما دوستان و رهروان اندیشه‌های وی بیان نمایم.

کنون که می‌خواهم ان خاطره را بیان نمایم که در عمق این خاطره محبت و دوستی بی‌حد و اندازه یک مادر را با خود دارد نمونه‌های را در دوران مهاجرت در چهره و برخورد های دختر نازنین وی رفیق محترم و دوست‌داشتنی جمیله جان می‌بینم قصه ازین قرار است.

در یکی از روز ها می‌خواستم از دفتر به‌طرف خانه روان شوم که ناگهان زنگ تلیفون بصدا آمد وقتی بلی گفتم یکی از اعضای خانواده داکترصاحب البته از طرف خانواده مادری اش بود جواب داد و گفت که رفیق صلاح ساعت چند به‌طرف خانه می ایی گفتم همین لحظه روان هستم گفت قبل از رفتن طرف خانه می‌شود یکچند لحظه خانه ای ما بیایی گفتم چرا گفت مورکی آمده در تلیفون نمی‌شود از نزدیک برایت می گویم. من با این نام اشنا بودم همیشه ایشان و عده از دوستان دیروزی ما به داکترصاحب مادر و یک عده محدود مورکی می گفت جواب من مثبت بود رفتم به بلاک (...) خانه دوستم که از فامیل داکتر صاحب بود وقتی به خانه داخل شدم آن دوستم که عضو حزب هم بود برایم گفت که مورکی مریض است به داکتر احوال دادیم دیر شده می گوید که می روم چه کنیم بعد از یک احوال پرسی مختصر عاجل گفتم داکترصاحب کدام داکتر را گفته‌اید نامش را گرفت (...) ابتدا به شفاخانه امنیت تلیفون کردم البته داکتر موردنظر در شفاخانه امنیت بود بعد برایش گفتم که دریورم می‌آید عاجل همرایش به آدرس که وعده داری بیا زودتر...

خلص بعد از چند دقیقه وی آمد و تداوی صورت گرفت و داکتر موظف هدایت های خود را دا د از همان لحظه در حضور داشت همه برایش گفتم که هر زمانیکه داکتر صاحب برایت اطلاع داد عاجل بدون معطلی بنام من با موتر و دریور من نزدش بیا و تداوی کن و همه ضروریاتش را بنام من از شفاخانه بگیر، خودت و یا به‌دست دریورم ادویه که ضرورت است بفرست. داکتر گفت خو صاحب و گفتم این حرف بین من و تو است فهمیدی گفت بلی و رفت.

نشتیم با داکترصاحب اینجا قصه اصلی است که داکتر صاحب راتب زاد چقدر به رفقا و حزبی ها فکر می‌کرد با بسیار دقت و سرعت از یک رفیق (...) پرسید که همین رفیق عزیز ما تبدیل می‌شود یا نه و اضافه کرد که بسیار شریف و کارکن است ازین که من دقیق می‌دانستم صد در صد اطمینان دادم و گفتم داکترصاحب کاملا اطمینان داشته باشید که ان دوست ما نتنها تبدیل نمی‌شود بلکه در مورد بودنش یک دید و نظر خوب وجود دارد با امکانات بیشتر باقی مانده است با یک خوشی و قوت از جای خود بلند شد و رویم را بوسید و من با سپاس دستش را بوسیدم از همان لحظه برایم روشن شد که داکتر اناهیتا راتب زاد در مورد اعضای حزب که همه برایش مانند فرزندانش بود چقدر می‌اندیشید و دلسوزی اش تا کدام حد بود روحش شاد و خاطراتش جاویدان باد.

از حوصله مندی شما متشکرم.

عکاسی و فلمبرداری: ستدیوی فلمبرداری ( کابل ویدیو فلم ) تلیفون‌ها: فرید فرهاد 0031617330516 و 0031659590059